Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, hefur afhent forseta Alþingis tillögu sína að skipun í embætti fimmtán dómara við Landsrétt.
Tillagan kveður á um að eftirtaldir verði skipaðir dómarar við Landsrétt:
Aðalsteinn E. Jónasson, Arnfríður Einarsdóttir, Ásmundur Helgason, Davíð Þór Björgvinsson, Hervör Þorvaldsdóttir, Ingveldur Einarsdóttir, Jóhannes Sigurðsson, Jón Finnbjörnsson, Kristbjörg Stephensen, Oddný Mjöll Arnardóttir, Ragnheiður Bragadóttir, Ragnheiður Harðardóttir, Sigurður Tómas Magnússon, Vilhjálmur H. Vilhjálmsson, Þorgeir Ingi Njálsson.
Sjá einnig: Þau voru metin hæfust í dómarasætið
Athygli vekur að dómararnir fimmtán sem ráðherra vill skipa eru ekki að öllu leyti þeir sömu og sérstök hæfnisnefnd lagði til að yrðu skipaðir dómarar við réttinn. Sigríður Á. Andersen skipar ellefu af þeim fimmtán sem nefndin lagði til en gerir fjórar breytingar.
Arnfríður Einarsdóttir héraðsdómari var ekki á lista hæfnisnefndarinnar en verður skipuð samþykki Alþingi tillögu ráðherra. Arnfríður er eiginkona Brynjars Níelssonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins og flokksbróður ráðherra. Þeir fjórir sem metnir voru meðal þeirra fimmtán hæfustu en fengu ekki náð fyrir augum ráðherra eru:
Ástráður Haraldsson hæstaréttarlögmaður, Eiríkur Jónsson, prófessor við lagadeild Háskóla Íslands, Jóhannes Rúnar Jóhannsson hæstaréttarlögmaður og Jón Höskuldsson héraðsdómari.
Í þeirra stað skipaði ráðherra auk Arnfríðar Ásmund Helgason héraðsdómara, Jón Finnbjörnsson héraðsdómaria og Ragnheiði Bragadóttur héraðsdómara.
„Um rökstuðning vísast til meðfylgjandi fylgiskjals ráðherra með bréfi til forseta Alþingis sem lagt var fyrir Alþingi samhliða tillögu um skipun í embætti fimmtán dómara við Landsrétt,“ segir í tilkynningu frá ráðherra. Fylgiskjalið má finna hér að neðan.
24 hæfir að mati ráðherra
Í fylgiskjali ráðherra kemur fram að það sé hennar mat að alls 24 umsækjendur hafi komið til greina í embættið, þ.e. verið hæfir til að gegna því. Ekki aðeins þeir fimmtán sem nefndin tiltók. Alls sóttu 37 um stöðu dómara.
„Eftir að hafa farið yfir öll gögn málsins, þ.m.t. umsóknir, umsögn dómnefndar, andmæli umsækjenda og vinnugögn nefndarinnar, sem ráðherra kallaði sérstaklega eftir, er það niðurstaða ráðherra að fleiri umsækjendur hafi komið til greina heldur en tilteknir hafi verið í ályktarorðum dómnefndar,“ segir ráðherra.
„Mat á hæfni umsækjenda um starf er alltaf vandasamt. Fyrir utan hlutlæga þætti sem meta þarf er útilokað annað en að huglægir þættir komi einnig til skoðunar. Í tilviki þegar skipa á dómara kunna ólík sjónarmið að eiga við um skipun dómara við Hæstarétt, Landsrétt eða héraðsdóm. Þau sjónarmið kunna líka að vera breytileg frá einum tíma til annars. Eina ófrávíkjanlega krafan sem hlýtur að vera gerð er að til embættisins veljist hæfir einstaklingar og að þeir búi yfir kostum sem renni raunverulegum stoðum undir hið mikilvæga starf sem fram innan réttarins í samstarfi við aðra sem þar starfa. Mat á þessu verður aldrei vélrænt og aldrei þannig að hægt sé að skilja á milli feigs og ófeigs með einkunn upp á til að mynda 0,025 á kvarðanum 1-10. Það er ljóst af gögnum málsins, og að því gefnu að fyrirliggjandi matsþættir verði taldir eðlilegir og einkunnir umsækjenda eðlilegar, að vægi hvers matsþáttar hefur úrslitaáhrif á það hvernig umsækjendur raðast. Ekkert í reglum nr. 620/2010 um störf nefndarinnar kallar á slík vinnubrögð.“
Nefndir áður sniðgengnar
Ekki er um að ræða fyrsta skipti sem ráðherra fer ekki eftir hæfnis- eða matsnefnd við skipan.
Frægasta dæmið í stétt dómara er líklega frá árinu 2007 þegar Árni Matthiesen skipaði Þorstein Davíðsson, son Davíðs Oddssonar, dómara við Héraðsdóm Norðurlands eystra. Hann var ekki á meðal þeirra hæfustu að mati matsnefndar.
Þorsteinn sagðist vonast til að standa undir því trausti sem honum væri sýnt með skipuninni.
