Í kjölfar tilboðs á varafyllingum sem fylgjendum Manuelu Óskar Harðardóttur stóð til boða á Snapchat spratt upp umræða um það hvort slíkar umfjallanir væru löglegar. Sigrún Karlsdóttir vakti mikla athygli fyrir pistil sem hún birti á Facebook en þar sagði hún að slík umfjöllun á samfélagsmiðlum myndi „normalísera lýtaaðgerðir“.
Margir deildu færslunni og tjáðu sig um þetta í athugasemdum. Sumum fannst tilefni til þess að tilkynna málið til Landlæknis.
Sjá einnig:Gagnrýnir umræðu Manuelu um varafyllingar: „Það er ömurlegt að konur þurfi að alast upp við svona brenglun“
Embætti Landlæknis gaf fréttastofu þau svör að varafyllingar, sem ekki eru framkvæmdar af lýtalæknum, heyrðu ekki undir eftirlitssvið embættisins. Samkvæmt lögum mega lýtalæknar ekki auglýsa aðgerðir eins og varafyllingar.
Þeir einstaklingar sem gera það eru hugsanlega ekki heilbrigðisstarfsmenn með réttindi og starfsleyfi frá Landlæknisembættinu.
Einstaka áhrifavaldar og auglýsendur hunsa reglurnar
Kynning á einhverju eins og varafyllingum heyrir ekki heldur undir svið Neytendastofu nema þegar eitthvað er rangt eða villandi í auglýsingunni eða viðkomandi tekur ekki fram að um auglýsingu er að ræða.„Þessar auglýsingar kæmu til okkar ef um dulda auglýsingu væri að ræða eða ef um væri að ræða rangar eða villandi upplýsingar. Ef viðkomandi aðilar fá eitthvað endurgjald þá þarf það að koma fram,“ segir Þórunn Anna Árnadóttir sviðsstjóri neytendaréttarsviðs Neytendastofu við Vísi.
Skiptir ekki máli hvort endurgjaldið sem viðkomandi fær sé í formi afsláttar, greiðslu, vöru eða þjónustu.
Þórunn segir að fólk sé meðvitaðara um duldar auglýsingar eftir umræðuna sem hefur átt sér stað. Þó séu einhverjir sem fylgi ekki reglum Neytendastofu um merkingar auglýsinga.
„Það er erfiðara fyrir okkur að fylgjast með þessari tegund auglýsinga en hefðbundnum auglýsingum þar sem þeim er beint að einstaklingum. Ef við fáum ábendingar þá skoðum við málið. Það væri þá gott að það fylgdu einhver skjáskot eða önnur gögn með til þess að styðja ábendinguna.“
Enginn verið sektaður
Neytendastofa getur sektað þá einstaklinga sem birta duldar auglýsingar en það hefur ekki verið gert hingað til. Þórunn segir að Neytendastofa hafi sent út leiðbeiningar og reynt þannig að kynna reglurnar sem gilda fyrir auglýsendum.Neytendastofa sektaði fyrr á þessu ári Krónuna og 17 sortir fyrir að markaðssetja vörur sínar með duldum auglýsingum á samfélagsmiðlum áhrifavalda.
Sjá einnig: Krónan og 17 sortir notuðust við duldar auglýsingar: „Held ég haldi mig við kökudeigin í Krónunni“
„Þegar við fáum ábendingar höfum við sent fólki bréf, kynnt reglurnar og látið vita að við séum að fylgjast með. Við vonumst eftir því að það hafi meiri áhrif en að sekta. Ef það skilar ekki sínu þá er lítið annað hægt fyrir okkur að gera en að sekta.“
Bréfið má sjá hér fyrir ofan.
