Ósongatið hefur ekki verið minna í tæp þrjátíu ár Kjartan Kjartansson skrifar 3. nóvember 2017 13:47 Gatið í ósonlaginu yfir Suðurskautslandinu eins og það leit út árið 1992. Vísir/AFP Gatið í ósonlagi jarðarinnar er að skreppa saman og hefur ekki verið minna frá árinu 1988. Engu að síður var gatið um 19,6 milljón ferkílómetrar að stærð þegar það náði árlegu hámarki sínu í september. Bandaríska geimvísindastofnunin NASA segir að gatið hafi minnkað um 3,3 milljónir ferkílómetra á milli ára. Vísindamenn hennar rekja það til óvenjumikilla hlýinda í heiðhvolfinu frá 2016. Hlýrra loft hægir á tapi ósons í lofthjúpnum af völdum mengandi klórflúorkolefna, að því er segir í frétt Washington Post. Þrjátíu ár eru nú liðin frá því að ríki heims náðu saman um Montreal-sáttmálann til að takmarka losun efna sem eyða ósonlaginu. Þá hafði gat í ósonlaginu myndast, aðallega yfir Suðurskautslandinu. Óson ver líf á jörðinni fyrir skaðlegum útfjólubláum geislum sólar. Þrátt fyrir árangurinn sem hefur náðst í stöðva stækkun gatsins eru klórflúorkolefni lífseig í lofthjúpnum. Vísindamenn telja að ósonlagið nái ekki fyrri styrk fyrr en í kringum 2070. Vísindi Mest lesið Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Innlent Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Erlent Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Innlent Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Innlent Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Erlent Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Erlent Magga Stína í flugi á leið til Istanbúl Innlent Gummi reiður: „Kominn tími til að þeir sem ráða opni augun“ Innlent Bein útsending: Hver hlýtur friðarverðlaun Nóbels? Erlent Taívanir vilja reisa varnarhjúp gegn Kína Erlent Fleiri fréttir Norska ríkisstjórnin slær skipagöngin út af borðinu Hótar að beita Hamas hörðu afvopnist samtökin ekki Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Settu forsetann af vegna glæpaöldu í Perú Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur friðarverðlaun Nóbels? Taívanir vilja reisa varnarhjúp gegn Kína Harðar árásir á Kænugarð í nótt Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Vopnahlé tekur gildi Annar andstæðingur Trumps ákærður Hægagangur á rússneska hagkerfinu Sagðir skoða að færa Eurovision verði Ísraelum meinuð þátttaka Dómur þyngdur yfir nauðgara Pelicot Myndir: Hágrátið og hlegið þegar fréttir bárust af friðarsamkomulagi Von um frið en uggur um efndir Trump segir Hamas og Ísraela hafa náð samkomulagi Kenna Evrópu- og Bandaríkjamönnum um litlar líkur á friði Handtekinn fyrir að kveikja skæðasta eld Los Angeles Fá Nóbelsverðlaun fyrir þróun málmlífrænna grinda Tengdasonur Trumps mætir til Egyptalands Dularfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Sjá meira
Gatið í ósonlagi jarðarinnar er að skreppa saman og hefur ekki verið minna frá árinu 1988. Engu að síður var gatið um 19,6 milljón ferkílómetrar að stærð þegar það náði árlegu hámarki sínu í september. Bandaríska geimvísindastofnunin NASA segir að gatið hafi minnkað um 3,3 milljónir ferkílómetra á milli ára. Vísindamenn hennar rekja það til óvenjumikilla hlýinda í heiðhvolfinu frá 2016. Hlýrra loft hægir á tapi ósons í lofthjúpnum af völdum mengandi klórflúorkolefna, að því er segir í frétt Washington Post. Þrjátíu ár eru nú liðin frá því að ríki heims náðu saman um Montreal-sáttmálann til að takmarka losun efna sem eyða ósonlaginu. Þá hafði gat í ósonlaginu myndast, aðallega yfir Suðurskautslandinu. Óson ver líf á jörðinni fyrir skaðlegum útfjólubláum geislum sólar. Þrátt fyrir árangurinn sem hefur náðst í stöðva stækkun gatsins eru klórflúorkolefni lífseig í lofthjúpnum. Vísindamenn telja að ósonlagið nái ekki fyrri styrk fyrr en í kringum 2070.
Vísindi Mest lesið Ætlaði ekki að trúa því að sonurinn hefði sjálfur staðið upp úr bílnum Innlent Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Erlent Tókst ekki að sanna að Brim bæri ábyrgð á dauða sonar þeirra Innlent Grínaðist með Möggu Stínu: „Fyrsta líflátshótunin kom 18 mínútum seinna“ Innlent Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Erlent Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Erlent Magga Stína í flugi á leið til Istanbúl Innlent Gummi reiður: „Kominn tími til að þeir sem ráða opni augun“ Innlent Bein útsending: Hver hlýtur friðarverðlaun Nóbels? Erlent Taívanir vilja reisa varnarhjúp gegn Kína Erlent Fleiri fréttir Norska ríkisstjórnin slær skipagöngin út af borðinu Hótar að beita Hamas hörðu afvopnist samtökin ekki Nóbelsnefndin hafi valið pólitík fram yfir frið Settu forsetann af vegna glæpaöldu í Perú Venesúelskur stjórnarandstæðingur hlaut friðarverðlaun Nóbels Bein útsending: Hver hlýtur friðarverðlaun Nóbels? Taívanir vilja reisa varnarhjúp gegn Kína Harðar árásir á Kænugarð í nótt Norðmenn uggandi vegna mögulegra viðbragða Trump Vopnahlé tekur gildi Annar andstæðingur Trumps ákærður Hægagangur á rússneska hagkerfinu Sagðir skoða að færa Eurovision verði Ísraelum meinuð þátttaka Dómur þyngdur yfir nauðgara Pelicot Myndir: Hágrátið og hlegið þegar fréttir bárust af friðarsamkomulagi Von um frið en uggur um efndir Trump segir Hamas og Ísraela hafa náð samkomulagi Kenna Evrópu- og Bandaríkjamönnum um litlar líkur á friði Handtekinn fyrir að kveikja skæðasta eld Los Angeles Fá Nóbelsverðlaun fyrir þróun málmlífrænna grinda Tengdasonur Trumps mætir til Egyptalands Dularfull brotlending nærri Area 51 Trump og „maðurinn með ljáinn“ hóta að greiða ekki laun Engan óraði fyrir framhaldinu Súdanskur uppreisnarleiðtogi sakfelldur fyrir stríðsglæpi Nýkjörinn bæjarstjóri alvarlega særður eftir stunguárás Fá Nóbelinn fyrir rannsóknir sínar á sviði skammtafræði Tvö ár liðin frá árásum Hamas á Ísrael Vill vita hvað Úkraínumenn vilja gera við bandarískar stýriflaugar Hæstiréttur hafnar Maxwell Sjá meira