Verkum hann! Skerum hann! Frystum hann! Guðmundur Andri Thorsson skrifar 27. janúar 2014 12:00 Étum hann! Steikjum hann! Grillum hann! Sjóðum hann! Drekkum hann! Veiðum hann! Gerum svo eitthvað við hann!Lögmál framspurnar og eftirboðs Brýningar hvalveiðimanna til þjóðarinnar um nýtingu afurðanna verða með hverju misserinu ævintýralegri – og örvæntingarfyllri. Þar sem matvörur eru annars vegar – og raunar húsbyggingar líka – hafa íslenskir ráðamenn alla tíð haft megna vantrú á tilgátu hagfræðinnar um tengsl framboðs og eftirspurnar – en talið affarasælla að framleiðendur bjóði upp á framboð að bestu manna yfirsýn í trausti þess að þá fylgi eftirspurnin. Þetta fyrirkomulag hefur líka gengið býsna vel hér á landi – það er að segja fyrir framleiðendur – en af einhverjum ástæðum hefur á heimsvísu orðið bið á árangrinum af hinum þrautreyndu þjóðlegu aðferðum við markaðssetningu á hvalaafurðum, jafnvel þótt heimurinn hafi verið rækilega minntur á að hér sé nú aldeilis hvalkjöt á boðstólum; hvalurinn hreinlega veiddur beint fyrir framan nefið á felmtruðu erlendu ferðafólki sem hingað er komið um langan veg til að skoða káta hvali skoppandi á öldum hafsins í glöðum leik undir norðurljósum og svo bara birtist skyndilega sjálfur Eirab skipstjóri æði ófrýnilegur með morðglampa í augum og skutul í klónum, enn á eftir sínum eilífðar hvíta hval. Það mun nú fullreynt að markaðir erlendis fyrir hvalaafurðir eru ekki nógir til að forsvaranlegt sé að halda veiðunum áfram. Og skal þeim þó haldið áfram samt, hvað sem það kostar. Hvers vegna? Vegna þess að þannig gerum við hér á landi. Þá er að sannfæra þjóðina um að það sé þegnleg skylda sérhvers góðs Íslendings að gera sér enn meiri mat úr þessum skepnum en orðið er, enda vita landsmenn sem er að það verður að gera fleira en gott þykir þegar matur er annars vegar: maður verður að láta sér fleira gott þykja en gott þykir. Það er að segja: Þræla þessu í sig.Hvíti hvalurinn í stofunni Verkum hann! Skerum hann! Frystum hann! Fyrir alla muni: kveljum hann! og veiðum hann! Til hvers? Hvers vegna að skjóta þá? Svarið lætur ekki á sér standa: Jú, það er út af þjóðarstoltinu. Íslenskri þjóðmenningu. Hefðum okkar. Að vísu stunduðu Íslendingar ekki hvalveiðar fyrr en liðið var á tuttugustu öldina en það má sjálfsagt bráðum fara að kalla hana liðnar aldir og gráa forneskju, svona með góðum vilja. Samt sem áður vaknar enn spurningin: Á maður að vera stoltur yfir því að veiða með ærnum tilkostnaði og ómældri fyrirhöfn alþjóðlega flökkustofna sem enginn vill kaupa afurðirnar af en allir hafa skömm á athæfinu? Já já, það eigum við það vera, er svarið, það er okkar réttur að sýna heiminum mótþróa. Hvers vegna? Og svarið: Vegna þess að þannig gerum við hlutina hér. Og þess vegna eigum við nú að þræla hvalnum í okkur í þessum nýja bjór sem farið er að framleiða með sérstökum manneldismarkmiðum og undanþágum Framsóknarráðherrans sem kennir sig við auðlindir, og tók fram í fyrir hendurnar á heilbrigðisfulltrúa þegar ekki átti að leyfa framleiðsluna. Mörgum þykir fara vel á því á þorrablótunum að skola grámetinu niður með virkilega bragðvondum bjór – og þar með góðum, því eins og kunnugt er verður maturinn að margra mati því fýsilegri sem hann bragðast verr. Það á nefnilega að vera hetjudáð að gera sér glaðan dag á Íslandi. Þannig gerum við hlutina hér. Þessi hvalameinloka – að halda gangandi rándýrum veiðum í engu skyni öðru en að svala mótþróaröskunarfýsn – er um margt dæmigert fyrir þær sérlausnir í stóru og smáu sem okkur Þorraþrælum er gert að búa við hér í landi hinnar eilífu undanþágu frá því sem blasir við öðrum að gera. Fólki verður tíðrætt um bleikan fíl í stofu þegar reynt er að finna lausnir á vanda launafólks og þeirra sem reyna að standa í raunverulegum fyrirtækjarekstri hér, og er þar átt við krónuna og það gjald sem almenningur þarf að greiða fyrir notkun hennar, hvort sem það birtist í smánarlega lágum launum, okurvöxtum eða frámunalegu verðlagi. Krónunni er haldið gegnum þykkt og þunnt og okkur sagt að hún hreyfi við helgustu tilfinningum sérhvers Íslendings þó að við vitum svo sem að hún þjónar fyrst og fremst útgerðarmönnum og öðrum útflytjendum og er auk þess að sögn helstu talsmanna hennar dýrmætt hagstjórnartæki fyrir ráðamenn því hún gerir þeim kleift að skerða kjör almennings og lækka laun út í það óendanlega og halda fólki á eilífri heljarþröm þar sem sérhver mánaðamót eru æsispennandi eltingaleikur við enda sem aldrei ná saman en fjarlægjast hver annan í sífellu. Krónan er er hvíti hvalurinn í stofunni. Hvalreki sumum en kvalræði flestum. Af hverju er þá ekki hægt að skipta um gjaldmiðil? Svarið: Það jafngildir uppgjöf. Krónan er helgasti frumburðarréttur sérhvers Íslendings. Við verðum bara að halda þetta út fram að næstu bólu. Þannig gerum við hlutina hér. Veiðum hann! Skerum hann! Verum hann! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Guðmundur Andri Thorsson Mest lesið Áróðursstríð Ingu Eydís Hörn Hermannsdóttir Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun Janúarblús vinstristjórnarinnar Jens Garðar Helgason Skoðun HA ég Hr. ráðherra? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Trump og forsetatilskipanir Helga Dögg Sverrisdóttir Skoðun Hlutverk í fjölskyldum Matthildur Bjarnadóttir Skoðun Ómæld áhrif kjaradeilu kennara Anton Orri Dagsson Skoðun Skipbrot meðaltalsstöðugleikaleiðarinnar Aðalgeir Ásvaldsson Skoðun Fyrir hvern vinnur þú? Sigurður Freyr Sigurðarson Skoðun Spörum með breyttri verðstefnu í lyfjamálum Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun HA ég Hr. ráðherra? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Trump og forsetatilskipanir Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Spörum með breyttri verðstefnu í lyfjamálum Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Ómæld áhrif kjaradeilu kennara Anton Orri Dagsson skrifar Skoðun Hlutverk í fjölskyldum Matthildur Bjarnadóttir skrifar Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen skrifar Skoðun Janúarblús vinstristjórnarinnar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Skipbrot meðaltalsstöðugleikaleiðarinnar Aðalgeir Ásvaldsson skrifar Skoðun Áróðursstríð Ingu Eydís Hörn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Fyrir hvern vinnur þú? Sigurður Freyr Sigurðarson skrifar Skoðun Kostaboð Eydís Hörn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Um kjaradeilu sveitarfélaga og kennara Inga Sigrún Atladóttir skrifar Skoðun Næring íþróttafólks: Þegar orkuna og kolvetnin skortir Birna Varðardóttir skrifar Skoðun Hvað næst RÚV? Hilmar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðir í sæng með kvótakóngum Björn Ólafsson skrifar Skoðun Glannalegt tal um gjaldþrot Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Bókvitið verður í askana látið! Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Læknis- og sjúkraþjálfunarfræði fyrir alla Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Hvernig er hægt að semja við samninganefnd sem hefur engan skilning á starfi stéttarinnar sem hún er að semja við? Ragnheiður Stephensen skrifar Skoðun Birtingarmynd fortíðar í nútímanum Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Mun seðlabankastjóri standa við orð sín Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Þegar réttarkerfið bregst – hvað kostar það börnin? Anna María Ingveldur Larsen skrifar Skoðun 97 ár í sjálfboðaliðastarfi Borghildur Fjóla Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Borgið til baka! Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dropinn holar steinhjörtun. Um sterkar konur og mannabrag Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Spörum með betri opinberum innkaupum Guðmundur R. Sigtryggsson skrifar Skoðun Hvers vegna Evrópusinni? Einar Helgason skrifar Skoðun Það gera allir mistök Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Loftslagsaðgerðir sem skaða náttúruna Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Geta íþróttir bjargað mannslífum? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Sjá meira
Étum hann! Steikjum hann! Grillum hann! Sjóðum hann! Drekkum hann! Veiðum hann! Gerum svo eitthvað við hann!Lögmál framspurnar og eftirboðs Brýningar hvalveiðimanna til þjóðarinnar um nýtingu afurðanna verða með hverju misserinu ævintýralegri – og örvæntingarfyllri. Þar sem matvörur eru annars vegar – og raunar húsbyggingar líka – hafa íslenskir ráðamenn alla tíð haft megna vantrú á tilgátu hagfræðinnar um tengsl framboðs og eftirspurnar – en talið affarasælla að framleiðendur bjóði upp á framboð að bestu manna yfirsýn í trausti þess að þá fylgi eftirspurnin. Þetta fyrirkomulag hefur líka gengið býsna vel hér á landi – það er að segja fyrir framleiðendur – en af einhverjum ástæðum hefur á heimsvísu orðið bið á árangrinum af hinum þrautreyndu þjóðlegu aðferðum við markaðssetningu á hvalaafurðum, jafnvel þótt heimurinn hafi verið rækilega minntur á að hér sé nú aldeilis hvalkjöt á boðstólum; hvalurinn hreinlega veiddur beint fyrir framan nefið á felmtruðu erlendu ferðafólki sem hingað er komið um langan veg til að skoða káta hvali skoppandi á öldum hafsins í glöðum leik undir norðurljósum og svo bara birtist skyndilega sjálfur Eirab skipstjóri æði ófrýnilegur með morðglampa í augum og skutul í klónum, enn á eftir sínum eilífðar hvíta hval. Það mun nú fullreynt að markaðir erlendis fyrir hvalaafurðir eru ekki nógir til að forsvaranlegt sé að halda veiðunum áfram. Og skal þeim þó haldið áfram samt, hvað sem það kostar. Hvers vegna? Vegna þess að þannig gerum við hér á landi. Þá er að sannfæra þjóðina um að það sé þegnleg skylda sérhvers góðs Íslendings að gera sér enn meiri mat úr þessum skepnum en orðið er, enda vita landsmenn sem er að það verður að gera fleira en gott þykir þegar matur er annars vegar: maður verður að láta sér fleira gott þykja en gott þykir. Það er að segja: Þræla þessu í sig.Hvíti hvalurinn í stofunni Verkum hann! Skerum hann! Frystum hann! Fyrir alla muni: kveljum hann! og veiðum hann! Til hvers? Hvers vegna að skjóta þá? Svarið lætur ekki á sér standa: Jú, það er út af þjóðarstoltinu. Íslenskri þjóðmenningu. Hefðum okkar. Að vísu stunduðu Íslendingar ekki hvalveiðar fyrr en liðið var á tuttugustu öldina en það má sjálfsagt bráðum fara að kalla hana liðnar aldir og gráa forneskju, svona með góðum vilja. Samt sem áður vaknar enn spurningin: Á maður að vera stoltur yfir því að veiða með ærnum tilkostnaði og ómældri fyrirhöfn alþjóðlega flökkustofna sem enginn vill kaupa afurðirnar af en allir hafa skömm á athæfinu? Já já, það eigum við það vera, er svarið, það er okkar réttur að sýna heiminum mótþróa. Hvers vegna? Og svarið: Vegna þess að þannig gerum við hlutina hér. Og þess vegna eigum við nú að þræla hvalnum í okkur í þessum nýja bjór sem farið er að framleiða með sérstökum manneldismarkmiðum og undanþágum Framsóknarráðherrans sem kennir sig við auðlindir, og tók fram í fyrir hendurnar á heilbrigðisfulltrúa þegar ekki átti að leyfa framleiðsluna. Mörgum þykir fara vel á því á þorrablótunum að skola grámetinu niður með virkilega bragðvondum bjór – og þar með góðum, því eins og kunnugt er verður maturinn að margra mati því fýsilegri sem hann bragðast verr. Það á nefnilega að vera hetjudáð að gera sér glaðan dag á Íslandi. Þannig gerum við hlutina hér. Þessi hvalameinloka – að halda gangandi rándýrum veiðum í engu skyni öðru en að svala mótþróaröskunarfýsn – er um margt dæmigert fyrir þær sérlausnir í stóru og smáu sem okkur Þorraþrælum er gert að búa við hér í landi hinnar eilífu undanþágu frá því sem blasir við öðrum að gera. Fólki verður tíðrætt um bleikan fíl í stofu þegar reynt er að finna lausnir á vanda launafólks og þeirra sem reyna að standa í raunverulegum fyrirtækjarekstri hér, og er þar átt við krónuna og það gjald sem almenningur þarf að greiða fyrir notkun hennar, hvort sem það birtist í smánarlega lágum launum, okurvöxtum eða frámunalegu verðlagi. Krónunni er haldið gegnum þykkt og þunnt og okkur sagt að hún hreyfi við helgustu tilfinningum sérhvers Íslendings þó að við vitum svo sem að hún þjónar fyrst og fremst útgerðarmönnum og öðrum útflytjendum og er auk þess að sögn helstu talsmanna hennar dýrmætt hagstjórnartæki fyrir ráðamenn því hún gerir þeim kleift að skerða kjör almennings og lækka laun út í það óendanlega og halda fólki á eilífri heljarþröm þar sem sérhver mánaðamót eru æsispennandi eltingaleikur við enda sem aldrei ná saman en fjarlægjast hver annan í sífellu. Krónan er er hvíti hvalurinn í stofunni. Hvalreki sumum en kvalræði flestum. Af hverju er þá ekki hægt að skipta um gjaldmiðil? Svarið: Það jafngildir uppgjöf. Krónan er helgasti frumburðarréttur sérhvers Íslendings. Við verðum bara að halda þetta út fram að næstu bólu. Þannig gerum við hlutina hér. Veiðum hann! Skerum hann! Verum hann!
Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun
Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen skrifar
Skoðun Hvernig er hægt að semja við samninganefnd sem hefur engan skilning á starfi stéttarinnar sem hún er að semja við? Ragnheiður Stephensen skrifar
Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun