Takk mótþróaþrjóskuröskun! Ástþór Ólafsson skrifar 13. mars 2019 15:09 Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ástþór Ólafsson Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Góðan daginn, Varðandi mál málana í vikunni fannst mér áhugavert að setja þetta í öðruvísi samhengi en á sér stað í fréttum um þessar mundir. Núna samkvæmt fréttum um að dómsmálaráðherra hafi brotið lög við val á dómaraefni við Landsrétt samkvæmt dómi Mannréttindardómstóls Evrópu. Það vakna margar spurningar við þessa frétt en kannski alveg óháð lagaumhverfinu heldur meira hvar mörkin eru þegar varnarlaus og vel verndaður einstaklingur á í stað. En til að þrenga þetta örlítið niður þá kemur sú spurning upp í hugann er varðar börn sem eru greind með mótþróaþrjóskuröskun. Í því sambandi er hægt að skoða þegar börn beita mótþróa í skólaumhverfinu og mikilli þrjósku við að hlusta ekki á kennarann og fylgja hans fyrirmælum, ítrekað. Vegna þess að með þeirri hegðun er komin forsenda til athugunar á mögulegri greiningu fyrir mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu samhengi er áhugavert að skoða Sigríði Andersen og hvort hún nái greiningarviðmiðun fyrir mótþróaþrjóskuröskun í hegðun sinni. Samkvæmt greiningarskilyrðum við mótþróaþrjóskuröskun í DSM fimm greiningarkerfinu er svo hljóðandi; ef einstaklingur uppfyllir fjögur atriði í þessari röð á minnsta kosti sex mánaðar tímabili hefur einstaklingur greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Reiði/pirringur 1. Missir oft stjórn á skapi sínu 2. Er viðkvæm(ur) eða pirrast auðveldlega 3. Er oft reið(ur) og gröm/gramur Þrætugjörn/gjarn – örgrandi hegðun 4. Deilir oft við yfirvaldið eða börn og unglinga, við fullorðna. 5. Sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum frá yfirvaldinu eða reglum 6. Oft vísvitandi pirrar aðra. 7. Kennir oft öðrum um mistök sín og sína misgjörðir Hefnigjörn/gjarn 8. Hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti tvisvar sinnum seinustu sex mánuðina. Ef litið er til fjögra atriða í þrætugjörn/gjarn – ögrandi hegðun flokknum er augljóslega hægt að segja að Sigríður Andersen uppfyllir greiningarviðmiðun við mótþróaþrjóskuröskun. Á sama tíma uppfyllir hún sömuleiðis atriðið í hefnigjörn/gjarn flokknum. Mér finnst óþarfi að einblína á flokkinn varðandi reiði/pirringur enda þarf að þekkja einstaklinginn töluvert meir en það er alveg hægt að rökræða þau atriði, þrátt fyrir. Ef við veltum fyrir okkur þegar börn í grunnskólum landsins sýna af sér hegðun sem samræmir að minnsta kosti fjögur atriði á minnsta kosti sex mánað tímarbili þá er umsvifalaust greint barnið með mótþróaþrjóskuröskun. Í þessu tilfelli hjá dómsmálaráðherra ættu sálfræðingar eða geðlæknar að vera komnir inn í málið til að athuga með hennar forsendur. En í staðinn fyrir fær hún að hegða sér svona til frambúðar ánþess að einhver inngrip eigi sér stað til að fyrirbyggja og reyna að betrumbæta hegðun hennar, að svo stöddu. Samtímis veltir maður þeirri spurningu fyrir sér hvað mikið af börnum fá ekki að upplifa sjálft sig í sinni hvatvísi og sínu framkvæmdar eðli vegna þess að greiningarformið kemur fljót í kjölfarið. En síðan huggar maður sig við það sem veitir manni hugarró og hughreystingu því greiningar á mótþróaþrjóskuröskun hefur aukist töluvert síðastliðnu árin, þannig við sjáum ekki aðra Sigríði Andersen sem er deiligjörn/gjarnur við yfirvaldið, sýnir svívirðingu eða neitar að fylgja fyrirmælum yfirvalda eða þeirra reglum, vísvítandi pirrar aðra og kennir öðrum um sín mistök og misgjörðir. Að lokum hefur verið illgjörn/gjarn eða hefnigjörn/gjarn að minnsta kosti seinustu sex mánuðina. Með þessu getum við sagt að fólk undir slíkum embættistitli eigi eftir að sýna fylgispekt gagnvart yfirvaldinu, sýna því mikla virðingu, hlusta og fara eftir þeirra fyrirmælum. Við þökkum sálfræðingum og geðlæknum fyrir góð og vel unin störf, þegar að því kemur. Eins og staðan er þá erum við hólpinn! Takk mótþróaþrjóskuröskun! Höfundur er ráðgjafi á skóla- og frístundarsviði hjá Reykjavíkurborg.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar