Eyjakona í Grindavík búin að flýja ógn jarðelds í annað sinn á ævinni Kristján Már Unnarsson skrifar 16. nóvember 2023 19:19 Svanhvít Másdóttir flúði Heimaey gosnóttina 23. janúar 1973 og settist að í Grindavík. Núna er hún aftur orðin flóttamaður. Einar Árnason Kona úr Vestmannaeyjum sem settist að í Grindavík eftir að hafa flúið Heimaeyjargosið fyrir hálfri öld hefur núna upplifað það í annað sinn á ævinni að flýja undan ógn jarðelds. Hún segir ómetanlegt að sjá hvað landsmenn eru tilbúnir að gera til að hjálpa Grindvíkingum en sjálf býr hún núna í íbúð sem ókunnugt fólk lánaði henni. Í fréttum Stöðvar 2 voru rifjaðar upp svipmyndir frá Heimaeyjargosinu árið 1973 en þá flúðu fimm þúsund manns eyjuna á einni nóttu. Margir sneru ekki til baka og byggðu sér heimili á nýjum stað, þar á meðal í Grindavík, þar sem vel á annað hundrað Eyjamenn settust að. Þegar landris hófst við fjallið Þorbjörn fyrir tæpum fjórum árum og óvissustigi var lýst yfir í Grindavík gerðum við á Stöð 2 sjónvarpsþátt um Eyjamennina sem enn bjuggu í Grindavík og stóðu þá frammi fyrir þeirri ógn að þurfa að flýja eldgos í annað sinn í ævinni. Svanhvít í viðtali í hrauninu við Bláa lónið í febrúar 2020 þegar þátturinn Um land allt var tekinn upp.Stöð 2/Ólafur Ásgeir Jónsson Einn viðmælanda okkar í þættinum var Svanhvít Másdóttir, starfsmaður Bláa lónsins, en hún var sex ára gömul þegar fjölskylda hennar flúði eldgosið á Heimaey. Núna, hálfri öld síðar, hefur hún aftur neyðst til að yfirgefa heimili sitt undan ógn jarðelds. „Það er bara mjög skrítin tilfinning að maður skuli vera í þessum sporum,“ segir Svanhvít. „En það er ekki komið gos - vonum það besta. En þetta eru skrítnar tilfinningar og í raun ótrúlegt, ólýsanlegt.“ -Eru ónot í þér? „Já, ég get ekki leynt því. Já. Mig langar að búa í Grindavík en ég get ekkert svarað því í dag því að það er ekkert þægilegt að vera þarna. En maður verður bara að vona að móðir náttúra verði spök og leyfi okkur að búa þarna áfram,“ segir Svanhvít. Fjörutíu viðlagasjóðshús risu í Grindavík í hverfi sem kallast Eyjabyggð.Stöð 2/Ólafur Ásgeir Jónsson Í Grindavík risu fjörutíu viðlagasjóðshús fyrir flóttafólkið úr Eyjum í hverfi sem enn í dag kallast Eyjabyggð. Samskonar hverfi risu á skömmum tíma í tuttugu sveitarfélögum sunnan- og suðvestanlands. Svanhvít telur að ráðast þurfi strax í svipaðar aðgerðir fyrir Grindvíkinga. „Það eru mjög margir á hrakhólum. Margir og örugglega flestir bara í tímabundnu húsnæði, eins og við. Við höfum húsnæði sem við fengum að láni en það er ekki til frambúðar.“ Svanhvít og maður hennar ásamt nítján ára syni flúðu fyrstu nóttina til dóttur sinnar og manns hennar sem búa í Hafnarfirði ásamt tveimur börnum. Svanhvít lýsir lífreynslu sinni í húsakynnum Stöðvar 2 við Suðurlandsbraut í Reykjavík í dag.Einar Árnason „Svo daginn eftir þá hringdi nágrannafólk dóttur okkar í þau og buðu okkur litla stúdíóíbúð, sem er við hliðina. Þannig að sonur okkar er hjá systur sinni í barnaherbergi þar. Við erum í stúdíóíbúð hjá fólki sem við þekkjum ekki neitt. Og það er ómetanlegt að sjá hvað fólk er að gera fyrir okkur og bara Grindvíkinga. Opna íbúð fyrir manni og hleypa inn fólki sem það þekkir ekki neitt. Þetta er ómetanlegt. Og við erum ofsalega þakklát,“ segir Grindavíkur-Eyjakonan Svanhvít Másdóttir. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Þáttinn Um land allt, um Eyjamennina í Grindavík, má nálgast á streymisveitu Stöðvar 2, Stöð 2 plús. Hér er stutt kynningarstikla þáttarins: Grindvísku Eyjamennirnir rifja upp í tíu mínútna kafla í þættinum hvernig var að vakna upp við eldgos og flýja Heimaey þann 23. janúar árið 1973: Hér má sjá átta mínútna kafla úr þættinum þar sem Vestmanneyingar í Grindavík ræða þá tilhugsun að þurfa kannski að flýja eldgos í annað sinn í ævinni: Myndir sem Ingvar Friðleifsson jarðfræðingur tók á fyrstu dögum eldgossins birtust í fyrsta sinn opinberlega í þættinum. Hér lýsir Ingvar í þriggja mínútna kafla tildrögum þess að hann fór óvænt til Eyja: Grindavík Heimaeyjargosið 1973 Vestmannaeyjar Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Um land allt Tengdar fréttir Skrítin tilhugsun að geta misst hús undir hraun í annað sinn á ævinni Vestmannaeyingar sem settust að í Grindavík, eftir að hafa neyðst til að flýja jarðeld í skyndi, eru núna minntir á að sagan gæti endurtekið sig, en á öðrum stað. 12. mars 2020 22:38 Slökkvibíllinn með sírenur átti að slökkva í eldgosinu Gosnóttin á Heimaey gleymist seint þeim sem upplifðu hana; að vakna upp við jarðeld og þurfa að yfirgefa heimili sitt í skyndi. Eyjamenn sem settust að í Grindavík rifja upp 23. janúar 1973. 11. mars 2020 20:00 Svona upplifðu Eyjamenn að vakna upp við eldgos Fimmtíu ár verða liðin á mánudag, 23. janúar, frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973, sem telja má einn af stærstu viðburðum Íslandssögunnar. Yfir fimm þúsund íbúar Vestmannaeyja þurftu í skyndi að yfirgefa heimili sín um nóttina þegar gossprunga opnaðist í jaðri byggðarinnar. 21. janúar 2023 07:01 Hefur tvisvar á ævinni neyðst til að yfirgefa heimili sitt vegna eldgoss Kona undir Eyjafjöllum sem neyddist til að flytja af bújörð sinni eftir eldgosið í Eyjafjallajökli árið 2010 hafði einnig lent í því sem barn að þurfa að flýja Heimaeyjargosið árið 1973. 6. apríl 2020 21:50 Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Fleiri fréttir Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Sjá meira
Í fréttum Stöðvar 2 voru rifjaðar upp svipmyndir frá Heimaeyjargosinu árið 1973 en þá flúðu fimm þúsund manns eyjuna á einni nóttu. Margir sneru ekki til baka og byggðu sér heimili á nýjum stað, þar á meðal í Grindavík, þar sem vel á annað hundrað Eyjamenn settust að. Þegar landris hófst við fjallið Þorbjörn fyrir tæpum fjórum árum og óvissustigi var lýst yfir í Grindavík gerðum við á Stöð 2 sjónvarpsþátt um Eyjamennina sem enn bjuggu í Grindavík og stóðu þá frammi fyrir þeirri ógn að þurfa að flýja eldgos í annað sinn í ævinni. Svanhvít í viðtali í hrauninu við Bláa lónið í febrúar 2020 þegar þátturinn Um land allt var tekinn upp.Stöð 2/Ólafur Ásgeir Jónsson Einn viðmælanda okkar í þættinum var Svanhvít Másdóttir, starfsmaður Bláa lónsins, en hún var sex ára gömul þegar fjölskylda hennar flúði eldgosið á Heimaey. Núna, hálfri öld síðar, hefur hún aftur neyðst til að yfirgefa heimili sitt undan ógn jarðelds. „Það er bara mjög skrítin tilfinning að maður skuli vera í þessum sporum,“ segir Svanhvít. „En það er ekki komið gos - vonum það besta. En þetta eru skrítnar tilfinningar og í raun ótrúlegt, ólýsanlegt.“ -Eru ónot í þér? „Já, ég get ekki leynt því. Já. Mig langar að búa í Grindavík en ég get ekkert svarað því í dag því að það er ekkert þægilegt að vera þarna. En maður verður bara að vona að móðir náttúra verði spök og leyfi okkur að búa þarna áfram,“ segir Svanhvít. Fjörutíu viðlagasjóðshús risu í Grindavík í hverfi sem kallast Eyjabyggð.Stöð 2/Ólafur Ásgeir Jónsson Í Grindavík risu fjörutíu viðlagasjóðshús fyrir flóttafólkið úr Eyjum í hverfi sem enn í dag kallast Eyjabyggð. Samskonar hverfi risu á skömmum tíma í tuttugu sveitarfélögum sunnan- og suðvestanlands. Svanhvít telur að ráðast þurfi strax í svipaðar aðgerðir fyrir Grindvíkinga. „Það eru mjög margir á hrakhólum. Margir og örugglega flestir bara í tímabundnu húsnæði, eins og við. Við höfum húsnæði sem við fengum að láni en það er ekki til frambúðar.“ Svanhvít og maður hennar ásamt nítján ára syni flúðu fyrstu nóttina til dóttur sinnar og manns hennar sem búa í Hafnarfirði ásamt tveimur börnum. Svanhvít lýsir lífreynslu sinni í húsakynnum Stöðvar 2 við Suðurlandsbraut í Reykjavík í dag.Einar Árnason „Svo daginn eftir þá hringdi nágrannafólk dóttur okkar í þau og buðu okkur litla stúdíóíbúð, sem er við hliðina. Þannig að sonur okkar er hjá systur sinni í barnaherbergi þar. Við erum í stúdíóíbúð hjá fólki sem við þekkjum ekki neitt. Og það er ómetanlegt að sjá hvað fólk er að gera fyrir okkur og bara Grindvíkinga. Opna íbúð fyrir manni og hleypa inn fólki sem það þekkir ekki neitt. Þetta er ómetanlegt. Og við erum ofsalega þakklát,“ segir Grindavíkur-Eyjakonan Svanhvít Másdóttir. Hér má sjá frétt Stöðvar 2: Þáttinn Um land allt, um Eyjamennina í Grindavík, má nálgast á streymisveitu Stöðvar 2, Stöð 2 plús. Hér er stutt kynningarstikla þáttarins: Grindvísku Eyjamennirnir rifja upp í tíu mínútna kafla í þættinum hvernig var að vakna upp við eldgos og flýja Heimaey þann 23. janúar árið 1973: Hér má sjá átta mínútna kafla úr þættinum þar sem Vestmanneyingar í Grindavík ræða þá tilhugsun að þurfa kannski að flýja eldgos í annað sinn í ævinni: Myndir sem Ingvar Friðleifsson jarðfræðingur tók á fyrstu dögum eldgossins birtust í fyrsta sinn opinberlega í þættinum. Hér lýsir Ingvar í þriggja mínútna kafla tildrögum þess að hann fór óvænt til Eyja:
Grindavík Heimaeyjargosið 1973 Vestmannaeyjar Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Um land allt Tengdar fréttir Skrítin tilhugsun að geta misst hús undir hraun í annað sinn á ævinni Vestmannaeyingar sem settust að í Grindavík, eftir að hafa neyðst til að flýja jarðeld í skyndi, eru núna minntir á að sagan gæti endurtekið sig, en á öðrum stað. 12. mars 2020 22:38 Slökkvibíllinn með sírenur átti að slökkva í eldgosinu Gosnóttin á Heimaey gleymist seint þeim sem upplifðu hana; að vakna upp við jarðeld og þurfa að yfirgefa heimili sitt í skyndi. Eyjamenn sem settust að í Grindavík rifja upp 23. janúar 1973. 11. mars 2020 20:00 Svona upplifðu Eyjamenn að vakna upp við eldgos Fimmtíu ár verða liðin á mánudag, 23. janúar, frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973, sem telja má einn af stærstu viðburðum Íslandssögunnar. Yfir fimm þúsund íbúar Vestmannaeyja þurftu í skyndi að yfirgefa heimili sín um nóttina þegar gossprunga opnaðist í jaðri byggðarinnar. 21. janúar 2023 07:01 Hefur tvisvar á ævinni neyðst til að yfirgefa heimili sitt vegna eldgoss Kona undir Eyjafjöllum sem neyddist til að flytja af bújörð sinni eftir eldgosið í Eyjafjallajökli árið 2010 hafði einnig lent í því sem barn að þurfa að flýja Heimaeyjargosið árið 1973. 6. apríl 2020 21:50 Mest lesið Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Innlent Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Innlent Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Innlent Trump hrósaði forsetanum fyrir færni í eigin móðurmáli Erlent „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Innlent Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Innlent Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? Innlent „Það er orrustan um Ísland“ Innlent „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ Innlent Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Innlent Fleiri fréttir Tillögur „ekki afhentar í lokuðu umslagi“ Uppþot og fúkyrði á þinginu og bandarískur kjarnorkukafbátur Jökulhlaupið í rénun Reyna að stilla til friðar í bakherbergjum Alþingis Segir ummæli ráðherra um sig ógeðfelld Fundu tuttugu kíló af grasi eftir húsleit í Hafnarfirði Mennirnir þrír sjáist ekki í myndefni Vara við slysahættu vegna kaldavatnsleysis Vilja herða reglur um frágang rafhlaupahjóla í Reykjavík Segir valkyrjur rangnefni og vill kalla þær skjaldmeyjar Samtal við stjórnarandstöðuna fullreynt Kemur kjarnorkuvetur á eftir kjarnorkuákvæðinu? „Forsætisráðherra veit ekkert hvernig þetta hefur verið!“ „Enginn vafi á að fyrirkomulag Bílastæðasjóðs er löglegt“ Nóróveira líkleg orsök hópsýkingar á Laugarvatni „Það er orrustan um Ísland“ „Alvarleg yfirlýsing frá formanni flokks“ „Þjóðin þarf að fá að vita hvernig þau hafa hagað sér á bak við tjöldin“ Þykir leitt að hafa valdið uppnámi Ávarp forsætisráðherra og kjarnorkukafbátur við Grundartanga Minnihlutinn hafi lagt fram eigið veiðigjaldamál: „Þetta er skrumskæling á lýðræðinu“ Spyr hvort draga eigi valdhafa undir húsvegg og skjóta Fangaverðir á sjúkrahús eftir hópárás fanga Sauð upp úr þegar Bryndís sagði Hildi fylgja vinnureglum Óvænt ávarp forsætisráðherra: „Við munum verja lýðveldið Ísland“ Jökulhlaup úr Mýrdalsjökli í Leirá Syðri og Skálm enn í gangi Telur sig hafa orðið vitni að aðdraganda drápsins Borgarbúar frekar hlynntir kílómetragjaldi en landsbyggðin Aðilar „einfaldlega ekki tilbúnir að teygja sig nógu langt“ Tveir menn fjárkúguðu ungan dreng Sjá meira
Skrítin tilhugsun að geta misst hús undir hraun í annað sinn á ævinni Vestmannaeyingar sem settust að í Grindavík, eftir að hafa neyðst til að flýja jarðeld í skyndi, eru núna minntir á að sagan gæti endurtekið sig, en á öðrum stað. 12. mars 2020 22:38
Slökkvibíllinn með sírenur átti að slökkva í eldgosinu Gosnóttin á Heimaey gleymist seint þeim sem upplifðu hana; að vakna upp við jarðeld og þurfa að yfirgefa heimili sitt í skyndi. Eyjamenn sem settust að í Grindavík rifja upp 23. janúar 1973. 11. mars 2020 20:00
Svona upplifðu Eyjamenn að vakna upp við eldgos Fimmtíu ár verða liðin á mánudag, 23. janúar, frá upphafi eldgossins á Heimaey árið 1973, sem telja má einn af stærstu viðburðum Íslandssögunnar. Yfir fimm þúsund íbúar Vestmannaeyja þurftu í skyndi að yfirgefa heimili sín um nóttina þegar gossprunga opnaðist í jaðri byggðarinnar. 21. janúar 2023 07:01
Hefur tvisvar á ævinni neyðst til að yfirgefa heimili sitt vegna eldgoss Kona undir Eyjafjöllum sem neyddist til að flytja af bújörð sinni eftir eldgosið í Eyjafjallajökli árið 2010 hafði einnig lent í því sem barn að þurfa að flýja Heimaeyjargosið árið 1973. 6. apríl 2020 21:50