List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Tómas Arnar Þorláksson skrifar 4. október 2024 07:02 María Ólafsdóttir hugar að bolunum sem verða boðnir upp. vísir/vilhelm „Listin á bolunum tengist brjóstakrabbameini. Þau máttu vinna annað hvort í kringum svarið hennar Vigdísar við spurningu frá þessum greyið blaðamanni sem spurði hana þessari fáránlegu spurningu, hvort það myndi há henni í starfi að vera bara með eitt brjóst? Hún var þá fljót til svara og sagði: „Það stóð nú aldrei til að hafa íslensku þjóðina á brjósti.“ Þau vinna í kringum þessa setningu eða í anda Bleiku slaufunnar.“ Þetta segir María Theodora Ólafsdóttir, búningahöfundur og forstöðumaður Loftskeytastöðvarinnar, sem stendur fyrir vikulöngum viðburði sem hefst á laugardaginn þar sem allar Bleiku slaufurnar sem hafa verið hannaðar fyrir átak Krabbameinsfélagsins frá því að átakið hófst um aldamótin verða til sýnis. Jafnframt verður uppboð á bolum sem listamenn og hönnuðir hafa myndskreytt. Um nítján slaufur er að ræða sem verður hægt að skoða í Loftskeytastöðinni en María segir sögu Bleiku slaufunnar vera einstaklega áhugaverða og skemmtilegt sé að kynna sér hvernig hún hefur þróast í gegnum árin. Frítt er inn á viðburðinn sem lýkur 13. október. Slaufan tekið ýmsum breytingum í gegnum árin „Fyrst þegar þetta byrjar árið 2000 kemur þetta sem hugmynd frá erlendum snyrtivöruframleiðanda. Þá var þetta einfaldur satín borði. Þetta er í því formi þangað til 2006 og þá er keypt slaufa sem er fjöldaframleidd erlendis sem næla og árið 2008 er fyrst íslenskur hönnuður sem tekur við keflinu og hannar. Við erum eina landið í heiminum sem gerir þetta svona, þar sem hönnuður hannar nýja slaufu á hverju ári.“ Sýningin verður opnuð á laugardaginn.vísír/Vilhelm María bendir á að samhliða sýningunni á slaufunum verða sérstakir bolir á uppboði sem að átta listamenn koma að því að myndskreyta. Meðal listamanna eru Hugleikur Dagsson og Shoplifter (Hrafnhildur Arnardóttir). „Okkur fannst tilvalið að tala við þessa listamenn og hönnuði og athuga hvort þau væru til í að vera með. Þau tóku öll rosalega vel í þetta og voru svo ánægð að fá tækifæri til að styðja átakið.“ Húsið tileinkað Vigdísi Finnbogadóttur „Í Loftskeytastöðinni erum við með sýningu sem heitir Ljáðu mér vængi um Vigdísi Finnbogadóttur. Þar segjum við frá ævi Vigdísar en hún fékk á sínum tíma brjóstakrabbamein. Í hennar tilfelli uppgötvaðist það mjög snemma og hún hefur alltaf þakkað fyrir þá gjöf. Hún hefur verið verndari Krabbameinsfélagsins í mörg ár. Við hérna í Loftskeytastöðinni störfum í anda hugðarefna Vigdísar og finnum allt sem hún hefur snert og hefjum það upp. Það að fá brjóstakrabbamein er mjög erfitt og ég hafði samband við Krabbameinsfélagið og sóttist eftir því að við myndum taka þátt í verkefni með þeim um Bleiku slaufuna og þá kom þessi hugmynd að hafa þessa sýningu,“ segir María. María segist vera afar stolt fyrir hönd hússin og Vigdísar Finnbogadóttur af því að geta tekið þátt í átaki Krabbameinsfélagsins með þessari sýningu. Eins og að vera í nammiverslun María tekur fram að það sé einstaklega gjöfult að vinna út frá hugðarefnum Vigdísar þar sem er af nægu að taka en hún nefnir sem dæmi menningu, listir, tungumálin og náttúruna. „Þetta er bara drauma staða að vera í. Að vinnu í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi. Þetta er svolítið eins og að vera í nammiverslun því hér getum við valið úr hinum ýmsu fræðigreinum og tengt það út í samfélagið. Að vera í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi.“ María hefur komið við víða á ferli sínum en hún er hvað þekktust fyrir að gæða persónur lífi með búningahönnun sinni í sumum af stærstu leikverkum síðustu ára. Sem dæmi má nefna að hún hannaði búningana í Kardemommubænum, Mary Poppins, Vesalingunum, Hamlet og Hafinu bláa. María var jafnframt búningahöfundur fyrir 85 sjónvarpsþætti af Latabæ (e. Lazytown) og hafa því flestir barið sköpunarverk hennar augum með einum eða öðrum hætti. Myndi slíta úr henni hjartað að vera ekki í snertingu við leikhús Hún segist afar þakklát fyrir starfið í Loftskeytastöðinni þó að hún taki fram að hún eigi erfitt með að sleppa alfarið tökunum af leikhúsinu, sem sé einstaklega skemmtilegur vinnustaður. „Þetta er svolítið skemmtilegt gigg. Ég eiginlega bara svona óvart datt inn í starfið. Ég er búinn að vinna í leikhúsi í svo mörg ár að það myndi slíta úr mér hjarta að snerta ekki á því framar. Ég fæ alltaf þessu stóru verkefni sem búningahöfundur sem enginn annar vill fara í. Ég er reyndar enn þá að vinna í Þjóðleikhúsinu og er með verkefni núna í vetur sem heitir Stormur. “ María minnir á það að leikhúsið og Vigdís eigi einstaklega mikla samleið enda vann Vigdís í leikhúsi í fjölda mörg ár og var mikill forvígismaður á því sviði. Hún ítrekar að tenging Vigdísar við leikhúsin megi ekki gleymast í sögunni. „Núna er ég einmitt að skipuleggja leiklestur á verkum sem að Vigdís þýddi þegar hún vann með leikhópnum Grímu á sjöunda áratugnum og var sett upp í Iðnó. Mér hefur alltaf þótt það leitt að það gleymist hve lengi hún vann í leikhúsi. Vigdís talaði oft um það hvað leikhúsið var stór hluti af hennar lífi á marga vegi. Hún starfaði í tvö eða þrjú ár í Þjóðleikhúsinu þegar hún kom heim úr námi. Síðan þegar hún kom endanlega heim 1960 vann hún til 1979 í leikhúsi.“ Leiða saman listir og fræði í húsi fullu af lífi Loftskeytastöðin er rekin af Háskóla Íslands og er staðsett við hliðina á Veröld, húsi Vigdísar. María segir það einstaklega skemmtilegt verkefni að fá tækifæri til að fylla þetta sögufræga hús af lífi með alls konar viðburðum og verkefnum. „Húsið á sér gríðarlega langa sögu sem eitt mikilvægasta húsið fyrir samskipti við alþjóðsamfélagið, alveg frá 1918. Í stríðinu var þetta eitt af fyrsta húsunum sem var tekið undir starfsemi Bandamanna. Alveg undir 1960 var þetta hús í fullri notkun sem slík miðstöð. Þess vegna þótti það vel við hæfi þegar að Vigdís gefur háskólanum þessu stóru gjöf sem inniheldur öll skjöl, erlendar gjafir og ýmislegt sem hún fékk sem forseti Íslands að sett yrðu á laggirnar sýning um ævi og áhrif Vigdísar þar sem hún var einstaklega góður talsmaður þjóðarinnar innan sem utan landsteinanna. Einmitt á sama tíma fékk háskólinn þetta hús og tilvalið að setja allt þetta upp til sýnis í Loftskeytastöðinni.“ Hún segir að húsið sé ekki aðeins rými fyrir sýninguna um Vigdísi heldur einnig menningarmiðstöð Háskóla Íslands. Starfsmenn hússins fá leyfi til að vinna með öllum deildum háskólans og leita nýrra leiða í gefandi samstarfi til að leiða saman listir og fræði. „Við höfum verið með rosalega flotta viðburði þar sem við erum að sinna listamönnum og fræðimönnum. Tinna Gunnarsdóttir doktorsnemi kynnti til dæmis rosalega flott verkefni sem hún er að vinna í sem er um verndun umhverfis og tengingu við manneskjuna. Síðan erum við með bókaútgáfuna Angústúru og erum að vinna með þeim þar sem við erum að leiða saman bókaþýðendur og þá sem hann bækurnar líka. Við erum bara með mjög mikið af skemmtilegum viðburðum sem tengjast hugðarefni Vigdísar.“ Krabbamein Vigdís Finnbogadóttir Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ Innlent Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Innlent Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Innlent Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Erlent Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Erlent Fleiri fréttir Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Sjá meira
Þetta segir María Theodora Ólafsdóttir, búningahöfundur og forstöðumaður Loftskeytastöðvarinnar, sem stendur fyrir vikulöngum viðburði sem hefst á laugardaginn þar sem allar Bleiku slaufurnar sem hafa verið hannaðar fyrir átak Krabbameinsfélagsins frá því að átakið hófst um aldamótin verða til sýnis. Jafnframt verður uppboð á bolum sem listamenn og hönnuðir hafa myndskreytt. Um nítján slaufur er að ræða sem verður hægt að skoða í Loftskeytastöðinni en María segir sögu Bleiku slaufunnar vera einstaklega áhugaverða og skemmtilegt sé að kynna sér hvernig hún hefur þróast í gegnum árin. Frítt er inn á viðburðinn sem lýkur 13. október. Slaufan tekið ýmsum breytingum í gegnum árin „Fyrst þegar þetta byrjar árið 2000 kemur þetta sem hugmynd frá erlendum snyrtivöruframleiðanda. Þá var þetta einfaldur satín borði. Þetta er í því formi þangað til 2006 og þá er keypt slaufa sem er fjöldaframleidd erlendis sem næla og árið 2008 er fyrst íslenskur hönnuður sem tekur við keflinu og hannar. Við erum eina landið í heiminum sem gerir þetta svona, þar sem hönnuður hannar nýja slaufu á hverju ári.“ Sýningin verður opnuð á laugardaginn.vísír/Vilhelm María bendir á að samhliða sýningunni á slaufunum verða sérstakir bolir á uppboði sem að átta listamenn koma að því að myndskreyta. Meðal listamanna eru Hugleikur Dagsson og Shoplifter (Hrafnhildur Arnardóttir). „Okkur fannst tilvalið að tala við þessa listamenn og hönnuði og athuga hvort þau væru til í að vera með. Þau tóku öll rosalega vel í þetta og voru svo ánægð að fá tækifæri til að styðja átakið.“ Húsið tileinkað Vigdísi Finnbogadóttur „Í Loftskeytastöðinni erum við með sýningu sem heitir Ljáðu mér vængi um Vigdísi Finnbogadóttur. Þar segjum við frá ævi Vigdísar en hún fékk á sínum tíma brjóstakrabbamein. Í hennar tilfelli uppgötvaðist það mjög snemma og hún hefur alltaf þakkað fyrir þá gjöf. Hún hefur verið verndari Krabbameinsfélagsins í mörg ár. Við hérna í Loftskeytastöðinni störfum í anda hugðarefna Vigdísar og finnum allt sem hún hefur snert og hefjum það upp. Það að fá brjóstakrabbamein er mjög erfitt og ég hafði samband við Krabbameinsfélagið og sóttist eftir því að við myndum taka þátt í verkefni með þeim um Bleiku slaufuna og þá kom þessi hugmynd að hafa þessa sýningu,“ segir María. María segist vera afar stolt fyrir hönd hússin og Vigdísar Finnbogadóttur af því að geta tekið þátt í átaki Krabbameinsfélagsins með þessari sýningu. Eins og að vera í nammiverslun María tekur fram að það sé einstaklega gjöfult að vinna út frá hugðarefnum Vigdísar þar sem er af nægu að taka en hún nefnir sem dæmi menningu, listir, tungumálin og náttúruna. „Þetta er bara drauma staða að vera í. Að vinnu í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi. Þetta er svolítið eins og að vera í nammiverslun því hér getum við valið úr hinum ýmsu fræðigreinum og tengt það út í samfélagið. Að vera í hringiðu Háskóla Íslands er einstaklega gefandi.“ María hefur komið við víða á ferli sínum en hún er hvað þekktust fyrir að gæða persónur lífi með búningahönnun sinni í sumum af stærstu leikverkum síðustu ára. Sem dæmi má nefna að hún hannaði búningana í Kardemommubænum, Mary Poppins, Vesalingunum, Hamlet og Hafinu bláa. María var jafnframt búningahöfundur fyrir 85 sjónvarpsþætti af Latabæ (e. Lazytown) og hafa því flestir barið sköpunarverk hennar augum með einum eða öðrum hætti. Myndi slíta úr henni hjartað að vera ekki í snertingu við leikhús Hún segist afar þakklát fyrir starfið í Loftskeytastöðinni þó að hún taki fram að hún eigi erfitt með að sleppa alfarið tökunum af leikhúsinu, sem sé einstaklega skemmtilegur vinnustaður. „Þetta er svolítið skemmtilegt gigg. Ég eiginlega bara svona óvart datt inn í starfið. Ég er búinn að vinna í leikhúsi í svo mörg ár að það myndi slíta úr mér hjarta að snerta ekki á því framar. Ég fæ alltaf þessu stóru verkefni sem búningahöfundur sem enginn annar vill fara í. Ég er reyndar enn þá að vinna í Þjóðleikhúsinu og er með verkefni núna í vetur sem heitir Stormur. “ María minnir á það að leikhúsið og Vigdís eigi einstaklega mikla samleið enda vann Vigdís í leikhúsi í fjölda mörg ár og var mikill forvígismaður á því sviði. Hún ítrekar að tenging Vigdísar við leikhúsin megi ekki gleymast í sögunni. „Núna er ég einmitt að skipuleggja leiklestur á verkum sem að Vigdís þýddi þegar hún vann með leikhópnum Grímu á sjöunda áratugnum og var sett upp í Iðnó. Mér hefur alltaf þótt það leitt að það gleymist hve lengi hún vann í leikhúsi. Vigdís talaði oft um það hvað leikhúsið var stór hluti af hennar lífi á marga vegi. Hún starfaði í tvö eða þrjú ár í Þjóðleikhúsinu þegar hún kom heim úr námi. Síðan þegar hún kom endanlega heim 1960 vann hún til 1979 í leikhúsi.“ Leiða saman listir og fræði í húsi fullu af lífi Loftskeytastöðin er rekin af Háskóla Íslands og er staðsett við hliðina á Veröld, húsi Vigdísar. María segir það einstaklega skemmtilegt verkefni að fá tækifæri til að fylla þetta sögufræga hús af lífi með alls konar viðburðum og verkefnum. „Húsið á sér gríðarlega langa sögu sem eitt mikilvægasta húsið fyrir samskipti við alþjóðsamfélagið, alveg frá 1918. Í stríðinu var þetta eitt af fyrsta húsunum sem var tekið undir starfsemi Bandamanna. Alveg undir 1960 var þetta hús í fullri notkun sem slík miðstöð. Þess vegna þótti það vel við hæfi þegar að Vigdís gefur háskólanum þessu stóru gjöf sem inniheldur öll skjöl, erlendar gjafir og ýmislegt sem hún fékk sem forseti Íslands að sett yrðu á laggirnar sýning um ævi og áhrif Vigdísar þar sem hún var einstaklega góður talsmaður þjóðarinnar innan sem utan landsteinanna. Einmitt á sama tíma fékk háskólinn þetta hús og tilvalið að setja allt þetta upp til sýnis í Loftskeytastöðinni.“ Hún segir að húsið sé ekki aðeins rými fyrir sýninguna um Vigdísi heldur einnig menningarmiðstöð Háskóla Íslands. Starfsmenn hússins fá leyfi til að vinna með öllum deildum háskólans og leita nýrra leiða í gefandi samstarfi til að leiða saman listir og fræði. „Við höfum verið með rosalega flotta viðburði þar sem við erum að sinna listamönnum og fræðimönnum. Tinna Gunnarsdóttir doktorsnemi kynnti til dæmis rosalega flott verkefni sem hún er að vinna í sem er um verndun umhverfis og tengingu við manneskjuna. Síðan erum við með bókaútgáfuna Angústúru og erum að vinna með þeim þar sem við erum að leiða saman bókaþýðendur og þá sem hann bækurnar líka. Við erum bara með mjög mikið af skemmtilegum viðburðum sem tengjast hugðarefni Vigdísar.“
Krabbamein Vigdís Finnbogadóttir Mest lesið Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Innlent Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Innlent Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Innlent Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Innlent Tollar á vörur frá Íslandi verða 15 prósent samkvæmt forsetatilskipun Erlent Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ Innlent Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Innlent Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Innlent Arabaríkin sameinast um afvopnun Hamas og fordæmingu á árásunum 7. október Erlent Freista þess að hindra að Bandaríkin fargi miklu magni getnaðarvarna Erlent Fleiri fréttir Ný verðskrá kindakjöts vonbrigði fyrir sauðfjárbændur Sagði foreldrana líklega hafa dottið í aðdraganda andlátsins Fjölskyldufaðir stunginn meðan sonurinn horfði á Fundu engan hvítabjörn Hraunbreiðan þykknar og líkur á framhlaupum aukast „Hann skilar algjörlega auðu í náttúruverndarmálum“ Þjóðhátíð í Eyjum: Farþegafjöldi í Herjólfi komi á óvart Skýrara hvar besta veðrið verður um helgina Vann skemmdir á golfvelli og skildi eftir smokk Trump hækkar tolla á Ísland og viðbúnaður á Þjóðhátíð Þyrlan farin vestur í hvítabjarnareftirlit Fékk sex milljónum of há laun og neitaði að endurgreiða þau Annasamt ár á Bessastöðum: Kóngafólk, keisari, umtöluð undirskrift og brúnir skór Áhrifin af stöðvunarkröfunni óveruleg Mengun gæti borist á Snæfellsnes og Vestfirði Hlutum kastað til í verslun og könnu í bílrúðu Óheppilegt ef fölsk mynd varpar sök á saklausan mann Skiptar skoðanir um umfang og kostnað vegna listaverks Ólafs í Eyjum Sakar sveitastjórann um atvinnuróg og „kæfandi klámhögg“ „Komið nóg af áföllum“ Níu ára og með sitt eigið „Fannars bakarí“ í Njarðvík „Þetta er hættuleg helgi“ Eldri borgarar sem verði fyrir ofbeldi ættingja geti hvergi leitað Aldraðir beittir ofbeldi af ættingjum og gervigreindarmistök lögreglu Ferðaþjónustuþorpið Vík: „Við erum ein á báti“ Tjaldsvæði á Norðurlandi óðum að fyllast Framkvæmdir við Hvammsvirkjun stöðvaðar Borgin hafnar yfirlýsingum KSÍ Fólk varist dúfur í Vestmannaeyjum Ógnaði vegfarendum með stórum hníf Sjá meira