Kæra utanríkisráðherra fyrir landráð Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 13. júní 2025 13:04 Frá vinstri eru þeir Arnar Þór Jónsson, lögmaður hópsins, Sigfús Aðalsteinsson, Gústaf Níelsson og Baldur Borgþórsson. Vísir/Samsett Samtökin Þjóðfrelsi, sem telja að sögn Arnars Þórs Jónssonar forsvarsmanns þverpólitískan og fjölbreyttan hóp, hafa ákveðið að kæra utanríkisráðherra fyrir landráð í tengslum við innleiðingu bókunar 35. Arnar Þór Jónsson, lögmaður og fyrrverandi stofnandi Lýðræðisflokksins, er lögmaður samtakanna og segist í samtali við fréttastofu ekki vera sjálfur aðili að kærunni. Samtökin sem hafi sprottið upp í kringum þessa kæru hafi falið Arnari að skrifa erindið og senda það ríkislögreglustjóra. Brot gegn fullveldi Íslands Í tilkynningu sem hópurinn sendi fjölmiðlum segir að innleiðing bókunar 35 feli í sér grundvallarbreytingu á íslenskum rétti. Verði frumvarpið að lögum, yrði með því grafið undan íslensku dómsvaldi og brjóti í bága við aðra grein stjórnarskrárinnar sem kveður á um að enginn skuli fara með dómsvald á Íslandi nema þeir sem réttilega hafa verið skipaðir í dómaraembætti samkvæmt íslenskum lögum. „Með frumvarpinu er í raun einnig verið að grafa undan lagasetningarvaldi Alþingis án þess að stjórnarskráin veiti til þess heimild. Því er ljóst að frumvarpið samrýmist ekki ákvæðum stjórnarskrárinnar,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segja að landráð vísi meðal annars til þess þegar einstaklingar fremja verknað sem miðar að því að stofna öryggi eða sjálfstæði íslenska ríkisins í hættu eða koma ríkinu undir erlend yfirráð. Framlagning hins tilgreinda frumvarps jafngildi ekki einungis fyrirætlun um trúnaðarbrot í starfi heldur feli hún einnig í sér brot gegn fullveldi og stjórnskipun landsins. „Framlagning og stuðningur við frumvarpið kann því að falla undir verknaðarlýsingar í lögum er varða landráð, en fyrir slík brot ber að höfða sakamál samkvæmt viðeigandi réttarfarslöggjöf,“ segir í tilkynningunni. Í 86. grein hegningarlaga segir reyndar orðrétt að hver, sem sekur gerist um verknað, sem miðar að því, að reynt verði „með ofbeldi, hótun um ofbeldi, annarri nauðung eða svikum“ að ráða íslenska ríkið eða hluta þess undir erlend yfirráð, skuli sæta refsingu. Arnar svaraði því ekki hvað þessara skilyrða ætti við í þessu tilviki. Segir hópinn þverpólitískan Hópurinn telur að við þær aðstæður sem uppi eru komnar á Alþingi, nefnilega að umræða standi yfir um innleiðingu bókunarinnar, sé ekkert úrræði nærtækara en að leggja fram kæru hjá ríkislögreglustjóra á hendur utanríkisráðherra, Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur, sem framsögumanns frumvarps um breytingu á lögum um evrópska efnahagssvæðið, nr. 2/1993, betur þekkt sem bókun 35. Arnar Þór segir þverpólitískan og fjölbreyttan hóp standa að samtökunum. Í honum séu konur og karlar á ýmsum aldri og alls staðar að á landinu. Engar upplýsingar er heldur að finna um samtökin á netinu. Hann rekur enga heimasíðu og er ekki skráður í fyrirtækjaskrá. Í kærunni sem fréttastofa hefur undir höndum er listi yfir þá sem að kærunni standa. Þeirra á meðal er Sigfús Aðalsteinsson, skipuleggjandi mótmælafunda gegn stefnu ríkisstjórnarinnar í hælisleitendamálum, Þröstur Jónsson, bæjarfulltrúi Miðflokksins í Múlaþingi, Gústaf Níelsson, sagnfræðingur og bróðir Brynjars Níelssonar og Baldur Borgþórsson varaborgarfulltrúi Miðflokksins. „Þarna er fólk úr VG og fólk sem hefur verið í Sjálfstæðisflokknum og er í sjálfstæðisflokknum og fólk sem hefur verið í öðrum flokkum. Þetta er þverpólitískt,“ segir hann. Hann segir þennan hóp borgara sjá sig tilknúna til að grípa til varna þegar kjörnir fulltrúar, þingmenn og ráðherrar, vega að stjórnarkskránni. „Það má halda því fram að það sé búið afflytja málið þannig á þinginu að það sé verið að slá ryki í augu bæði þingmanna og almennings. Svo er það úrslausnarefni yfirvalda að leysa úr því. Það er verið að vinna að því að mati minna umbjóðenda að því að framselja vald úr landi í bága við ákvæði íslensku stjórnarskrárinnar,“ segir Arnar. Fyrst þurfi að breyta stjórnarskránni Það hafi verið frumforsenda þess að Ísland gengi inn í evrópska efnahagssvæðið að ef íslensk stangaðist á evrópsk lög þá komi það til kasta íslenskra dómstóla. „Nú er verið að klippa íslenska dómstóla út úr því mengi og dómsvaldið og túlkunarvaldið á að vera alfarið hjá erlendum stofnunum. Þetta er ekkert gamanmál,“ segir hann. Arnar segir að sé það einlægur pólitískur vilji Alþingis að innleiða bókun 35 þurfi fyrst að breyta stjórnarskránni. „Það er lágmarkskrafa þessa fólks að kjörnir fulltrúar þeirri sýni stjórnarskránni þá virðingu að brjóta hana ekki heldur fara rétta leið ef þetta er vilji þeirra,“ segir Arnar Þór Jónsson. Dómsmál Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Bókun 35 Utanríkismál Mest lesið Leita leiða til að kveða ranglega útgefnar sektir í kútinn Fréttir „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Innlent „Góðu fréttirnar eru að það sem hann segir skiptir engu máli“ Erlent Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Innlent Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Innlent Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Innlent Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Fleiri fréttir „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Sjá meira
Arnar Þór Jónsson, lögmaður og fyrrverandi stofnandi Lýðræðisflokksins, er lögmaður samtakanna og segist í samtali við fréttastofu ekki vera sjálfur aðili að kærunni. Samtökin sem hafi sprottið upp í kringum þessa kæru hafi falið Arnari að skrifa erindið og senda það ríkislögreglustjóra. Brot gegn fullveldi Íslands Í tilkynningu sem hópurinn sendi fjölmiðlum segir að innleiðing bókunar 35 feli í sér grundvallarbreytingu á íslenskum rétti. Verði frumvarpið að lögum, yrði með því grafið undan íslensku dómsvaldi og brjóti í bága við aðra grein stjórnarskrárinnar sem kveður á um að enginn skuli fara með dómsvald á Íslandi nema þeir sem réttilega hafa verið skipaðir í dómaraembætti samkvæmt íslenskum lögum. „Með frumvarpinu er í raun einnig verið að grafa undan lagasetningarvaldi Alþingis án þess að stjórnarskráin veiti til þess heimild. Því er ljóst að frumvarpið samrýmist ekki ákvæðum stjórnarskrárinnar,“ segir í tilkynningunni. Samtökin segja að landráð vísi meðal annars til þess þegar einstaklingar fremja verknað sem miðar að því að stofna öryggi eða sjálfstæði íslenska ríkisins í hættu eða koma ríkinu undir erlend yfirráð. Framlagning hins tilgreinda frumvarps jafngildi ekki einungis fyrirætlun um trúnaðarbrot í starfi heldur feli hún einnig í sér brot gegn fullveldi og stjórnskipun landsins. „Framlagning og stuðningur við frumvarpið kann því að falla undir verknaðarlýsingar í lögum er varða landráð, en fyrir slík brot ber að höfða sakamál samkvæmt viðeigandi réttarfarslöggjöf,“ segir í tilkynningunni. Í 86. grein hegningarlaga segir reyndar orðrétt að hver, sem sekur gerist um verknað, sem miðar að því, að reynt verði „með ofbeldi, hótun um ofbeldi, annarri nauðung eða svikum“ að ráða íslenska ríkið eða hluta þess undir erlend yfirráð, skuli sæta refsingu. Arnar svaraði því ekki hvað þessara skilyrða ætti við í þessu tilviki. Segir hópinn þverpólitískan Hópurinn telur að við þær aðstæður sem uppi eru komnar á Alþingi, nefnilega að umræða standi yfir um innleiðingu bókunarinnar, sé ekkert úrræði nærtækara en að leggja fram kæru hjá ríkislögreglustjóra á hendur utanríkisráðherra, Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur, sem framsögumanns frumvarps um breytingu á lögum um evrópska efnahagssvæðið, nr. 2/1993, betur þekkt sem bókun 35. Arnar Þór segir þverpólitískan og fjölbreyttan hóp standa að samtökunum. Í honum séu konur og karlar á ýmsum aldri og alls staðar að á landinu. Engar upplýsingar er heldur að finna um samtökin á netinu. Hann rekur enga heimasíðu og er ekki skráður í fyrirtækjaskrá. Í kærunni sem fréttastofa hefur undir höndum er listi yfir þá sem að kærunni standa. Þeirra á meðal er Sigfús Aðalsteinsson, skipuleggjandi mótmælafunda gegn stefnu ríkisstjórnarinnar í hælisleitendamálum, Þröstur Jónsson, bæjarfulltrúi Miðflokksins í Múlaþingi, Gústaf Níelsson, sagnfræðingur og bróðir Brynjars Níelssonar og Baldur Borgþórsson varaborgarfulltrúi Miðflokksins. „Þarna er fólk úr VG og fólk sem hefur verið í Sjálfstæðisflokknum og er í sjálfstæðisflokknum og fólk sem hefur verið í öðrum flokkum. Þetta er þverpólitískt,“ segir hann. Hann segir þennan hóp borgara sjá sig tilknúna til að grípa til varna þegar kjörnir fulltrúar, þingmenn og ráðherrar, vega að stjórnarkskránni. „Það má halda því fram að það sé búið afflytja málið þannig á þinginu að það sé verið að slá ryki í augu bæði þingmanna og almennings. Svo er það úrslausnarefni yfirvalda að leysa úr því. Það er verið að vinna að því að mati minna umbjóðenda að því að framselja vald úr landi í bága við ákvæði íslensku stjórnarskrárinnar,“ segir Arnar. Fyrst þurfi að breyta stjórnarskránni Það hafi verið frumforsenda þess að Ísland gengi inn í evrópska efnahagssvæðið að ef íslensk stangaðist á evrópsk lög þá komi það til kasta íslenskra dómstóla. „Nú er verið að klippa íslenska dómstóla út úr því mengi og dómsvaldið og túlkunarvaldið á að vera alfarið hjá erlendum stofnunum. Þetta er ekkert gamanmál,“ segir hann. Arnar segir að sé það einlægur pólitískur vilji Alþingis að innleiða bókun 35 þurfi fyrst að breyta stjórnarskránni. „Það er lágmarkskrafa þessa fólks að kjörnir fulltrúar þeirri sýni stjórnarskránni þá virðingu að brjóta hana ekki heldur fara rétta leið ef þetta er vilji þeirra,“ segir Arnar Þór Jónsson.
Dómsmál Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Bókun 35 Utanríkismál Mest lesið Leita leiða til að kveða ranglega útgefnar sektir í kútinn Fréttir „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Innlent „Góðu fréttirnar eru að það sem hann segir skiptir engu máli“ Erlent Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Innlent Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Innlent Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Innlent Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Innlent Hneig niður vegna flogakasts Innlent Fleiri fréttir „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Hneig niður vegna flogakasts Tekist á um þéttingu byggðar: „Þá getur þú bara flutt til Kaupmannahafnar“ Lögreglan leitar tveggja manna Frakkar viðurkenna Palestínu og stjórnarandstaðan á Alþingi mælist illa í nýrri könnun Óánægja með stjórnarandstöðuna eykst hressilega Amgen sver af sér njósnir um starfsfólk Íslenskrar erfðagreiningar Hundurinn gerði vart um mann sem stóð og starði inn Hægt nokkuð á virkninni frá því í gærmorgun Aron Can heill á húfi „Sorglega lítið eftir“ þegar sundkappinn var stöðvaður Ljóst að stjórnarandstaðan græddi ekki á „kjarnorkuákvæðinu“ Ólíðandi að fá sektir aftur og aftur Svona vindmyllur vill ráðherra fá samþykktar ofan Gilsfjarðar Tónleikar stöðvaðir vegna veikinda Arons Can Launaði neitun á gistingu með löðrungi Óvinsældir eftir þinglok og meint leyndarmál frönsku forsetahjónanna Innan við þriðjungur andvígur olíuleit Sjá meira