Í nóvemberspá Seðlabankans var reiknað með 750 þúsund erlendum ferðamönnum á þessu ári. Voru það umtalsvert færri en í ágústspánni þar sem gert var ráð fyrir um einni milljón ferðamanna á árinu 2021. Nýjasta spá Seðlabankans er í samræmi við nýlega Þjóðhagsspá Íslandsbanka þar sem grunnspá gerði ráð fyrir að um 700 þúsund þúsund ferðamenn komi hingað á þessu ári.
Seðlabankinn áætlar að ferðamönnum fjölgi ekki að neinu ráði fyrr en líða tekur á næsta sumar þegar ferðatakmarkanir milli Bandaríkjanna og Evrópu falla úr gildi og dregið verður úr sóttvarnaaðgerðum á landamærum.
„Smitum hefur fjölgað mikið í helstu viðskiptalöndum og hafa horfur í ferðaþjónustu því heldur versnað þrátt fyrir jákvæðar fréttir af bóluefnum gegn farsóttinni,“ segir í febrúarhefti Peningamála.
Gangi spá Seðlabankans eftir mun þjónustuútflutningur í heild aukast um tæplega fjórðung á þessu ári sem er heldur minni vöxtur en áður var spáð.
„Líkt og þá er talið að útflutningur á þjónustu vaxi um tæplega 50% á næsta ári enda hafi framleiðslugeta ferðaþjónustu í meginatriðum varðveist.“
Einnig verri horfur í vöruútflutningi
Samhliða þessu hafa horfur um vöruútflutning í ár einnig versnað og gerir Seðlabankinn ráð fyrir að hann aukist í heild um 1% en í nóvember var spáð um 2% vexti.
„Þar vega lakari aflabrögð í botnfiski þungt ásamt því að leyfilegur afli uppsjávartegunda mun annaðhvort standa í stað eða dragast saman. Þá gætir aukinnar svartsýni um markaðsaðstæður á alþjóðamörkuðum með sjávarafurðir og horfur um útflutning álafurða hafa versnað.“
Útflutningur í heild eykst því um 9,8% í ár eða um 2 prósentum minna en áður var spáð, að mati Seðlabankans. Líkt og í nóvember er spáð liðlega 22% vexti útflutnings á næsta ári en að hann hjaðni í tæplega 7% árið 2023.
Áætla að búið verði að bólusetja meirihluta um mitt ár
Líkt og áður mun efnahagsþróunin að miklu leyti ráðast af því hvernig til tekst við að ráða niðurlögum kórónuveirufaraldursins bæði hér á landi og alþjóðlega. Líkt og í nóvemberspá bankans er gert ráð fyrir að bólusetning muni ná til meirihluta almennings um mitt þetta ár, bæði hér á landi og í helstu viðskiptalöndum.
„Þrátt fyrir versnandi horfur á fyrsta fjórðungi þessa árs er gert ráð fyrir kröftugum efnahagsbata í helstu viðskiptalöndum er líða tekur á árið þegar víðtæk bólusetning gegn farsóttinni hefur náðst,“ segir í febrúarhefti Peningamála.
Spá 2,5% hagvexti
Landsframleiðslan hér á landi jókst meira á þriðja ársfjórðungi í fyrra en spáð var í nóvember. Þrátt fyrir þetta var hún enn 10,4% minni en á sama fjórðungi 2019. Að sögn Seðlabankans eru vísbendingar um að landsframleiðslan hafi haldið áfram að vaxa á fjórða ársfjórðungi og að samdrátturinn á árinu öllu hafi verið 7,7% en í nóvember var spáð að hann yrði 8,5%.
„Horfur fyrir þetta ár hafa jafnframt heldur batnað en þar vega lakari horfur um útflutning á móti bjartari horfum um innlenda eftirspurn. Spáð er 2,5% hagvexti á árinu öllu en að hann aukist enn frekar á næsta ári og verði 5,1% en hjaðni í 4,1% árið 2023.“
Samkvæmt grunnspá Seðlabankans tekur atvinnuleysi að hjaðna um mitt þetta ár.
Fari í verðbólgumarkmið á þessu ári
Verðbólga jókst á seinni hluta síðasta árs og mældist 3,6% að meðaltali á síðasta fjórðungi ársins. Hún jókst enn frekar í janúar og mældist 4,3% en það er í fyrsta sinn síðan í desember 2013 sem verðbólga fer yfir efri fráviksmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans.
„Þrátt fyrir þetta eru vísbendingar um að áhrif gengislækkunarinnar á verðbólgu séu tekin að minnka og að verðbólga muni hjaðna hratt á næstunni enda töluverður slaki í þjóðarbúinu. Þá hafa verðbólguvæntingar haldist tiltölulega stöðugar.“
Spáir bankinn því að verðbólga verði komin niður í 2,5% verðbólgumarkmið á fjórða ársfjórðungi þessa árs og að hún fari undir markmiðið á næsta ári.
