Á eldra fólk að hafa það skítt? Helgi Pétursson skrifar 30. september 2023 15:30 „Hvað viljiði?“ var eiginlega lokaspurning sem sat eftir í mínum huga þegar stjórn Landssambands eldri borgara og Kjaranefnd sambandsins höfðu með skipulegum hætti talað vð alla sem málið varðar, - Alþingi, ríkisstjórn, sveitarstjórnir, verkalýðshreyfinguna, samtök atvinnulífsins og alla þá sem á annað borð vildu hlusta. Mánuðum saman. Þá vorum við búin að benda á óréttlæti gríðarlegra skerðinga á greiðslum frá almannatryggingum og stóra svikna loforðið um að greiðslur úr lífeyrissjóðum okkar ættu að koma sem viðbót við greiðslur úr almenna tryggingakerfinu. Þið eruð bótaþegar. Því breyttu stjórnvöld með lagasetningu 2017 og töldu sig hafa einfaldað kerfið á þann hátt að lífeyrir væri þaðan í frá bætur og það væri stjórnvalda að ákveða upphæð bóta hverju sinni. Viðhorf núverandi stjórnvalda til eldra fólks er með þeim hætti að kynslóðir sem greitt hafa skatta og skyldur í meira en 50 ár og lyft þvi Grettistaki sem uppbygging þess samfélags sem við njótum, ættu að sætta sig við bætur í stað lífeyris sem fólk hélt að það ætti inni úr samfélagslegum sjóðum. Raunar hafa stjórnvöld gengið svo langt að vilja minna á að „það er bara fullt eldra fólki sem hefur það bara gott“. Því hef ég svarað: „En ekki hvað? Á eldra fólk að hafa það skítt?“ Á eldra fólk að hafa það skítt? Í öllum þessum viðræðum hefur okkur verið tekið afskaplega vel og sýndur mikill skilningur, en efndir og úrbætur hafa engar verið. Ekki hjá neinum. Eldra fólk hefur auðvitað enga lagalega stöðu til þess að grípa til einhverra aðgerða til þess að fylgja kröfum sínum eftir og í því skjóli skáka stjórnvöld. Það voru því mikil vonbrigði þegar við leituðum formlega til ASI, BSRB og BHM um stuðning í tengslum við síðustu kjarasamninga, eins og gert hafði verið við kjarasamninga um langt árabil. Verkalýðshreyfingin gerði ekkert með þessa bón okkar og þar með fór fyrir lítið áratuga aðild okkar að fagfélögum og verkalýðsfélögum með tilheyrandi milljarða greiðslum í alls kyns sjóði. Stefnumörkun 35 þúsund félagsmanna LEB Á málþingi um kjör eldra fólks sem LEB og kjaranefndin mun halda 2. október n.k., á Hótel Hilton Nordica, leggjum við spilin á borðið. Allan síðast liðinn vetur og vor höfum við unnið ítarlega stefnumótun í kjaramálum sem samþykkt var á landsfundi LEB. 55 félög eldra fólks með um 35 þúsund félagsmenn hafa sameinast um þessa stefnu sem er skýr. Mikill hluti hugsanlegra samningsaðila okkar um bætt kjör, virðist hins vegar lifa í allt annari veröld en við hin. Hér sé allt í blússandi gangi og allir kátir. Við eldra fólk sem erum að minna á að svo sé ekki, erum auðvitað að skemma partíið. 20 þúsund manns undir eða við lágmark Við verðum hins vegar að benda á að um tuttugu þúsund manns lifa rétt við eða undir lágmarksmörkum og þola engar óvæntar uppákomur. Bíllinn má ekki bila, allar hækkanir á vöruverði og þjónustu bitna hart á þessum hópi, ekkert má fara úrskeiðis. Þessi hópur getur ekkert veitt sér. Það er ekki mikið stuð á þeim bæjum. Kjör og aðstæður þeirra sem verst eru sett, eru hins vegar einu ríkasta samfélagi heims til ævarandi skammar. Þetta er fólk sem hefur litlar sem engar lífeyristekjur, hefur alla tíð haft lítil laun, er að hluta til aðflutt og í miklum meirihluta konur. En eitt auðugasta samfélag heims toppar sig auðveldlega með að láta hundrað okkar elstu bræðra og systra liggja á göngum og geymslum á sjúkrahúsum. Við leggjum til sértækar aðgerðir fyrir þau verst settu: ·Sérstakt skattþrep / Hækkun persónuafsláttar taki fyrst og fremst til lífeyristaka ·Minni eða engar skerðingar hjá þeim sem eru undir viðurkenndu framfærsluviðmiði ·Þau lægstu fái sérstakar greiðslur sem fjari út í hlutfalli við tekjur. Við leggum til almennar aðgerðir sem koma þeim best sem eru með lágar- og miðlungstekjur: ·Hækkun frítekjumarks í 100.000 kr. Frítekjumarkð er 25 þúsund krónur og hefur ekki hækkað síðan 2017. Kæmi þeim best sem eru með lægstan lífeyri. ·Ellilífeyrir verði aldrei lægri en lægsti kauptaxti. Hann er núna 315 þúsund, tæplega 90 þúsund undir lágmarkstaxta. ·Árlegar hækkanir lífeyris og frítekjumarka fylgi launavísitölu. Við viljum endurskoða útreikning vegna frestunar á töku ellilífeyris, - að reikna hækkun vegna frestunar áður en lífeyrir er skertur. Við viljum að sama regla gildi við meðferð leigutekna við ákvörðun lífeyris og gert er við álagningu fjármagnstekjuskatts. Þá viljum við að 300.000 kr. frítekjumark fjármagnstekna gildi einnig gagnvart lífeyri frá almannatryggingum og að lífeyristakar njóti hækkana frá lífeyrissjóðum sem hækkun atvinnutekna. Sjáumst á málþingi um kjör eldra fólks mánduaginn 2. Október á Hótel Nordica Hilton Höfundur er formaður Landssambands eldri borgara. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eldri borgarar Kjaramál Mest lesið Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir Skoðun Halldór 26.07.2025 Halldór Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson Skoðun Skoðun Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun Ég heiti Elísa og ég er Drusla Elísa Rún Svansdóttir skrifar Skoðun Grindavík má enn bíða Gísli Stefánsson skrifar Skoðun Aðventukerti og aðgangshindranir Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Lífið í tjaldi á Gaza Viðar Hreinsson,Israa Saed skrifar Skoðun Gaza og sjálfbærni mennskunnar Elva Rakel Jónsdóttir skrifar Skoðun Börnin og hungursneyðin í Gaza Sverrir Ólafsson skrifar Skoðun Kynbundið ofbeldi Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Aðdragandi aðildar þarf umboð Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar Skoðun Þétting byggðar er ekki vandamálið Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Þrengt að þjóðarleikvanginum Þorvaldur Örlygsson skrifar Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar Skoðun Alltof mörg sveitarfélög á Íslandi! Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsan að veði? Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Evrópusambandsaðild - valdefling íslensks almennings Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Köllum Skjöld Íslands réttu nafni: Rasískt götugengi Ian McDonald skrifar Skoðun Hverjir eru komnir með nóg? Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Að leigja okkar eigin innviði Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Málþóf sem valdníðsla Einar G. Harðarson skrifar Sjá meira
„Hvað viljiði?“ var eiginlega lokaspurning sem sat eftir í mínum huga þegar stjórn Landssambands eldri borgara og Kjaranefnd sambandsins höfðu með skipulegum hætti talað vð alla sem málið varðar, - Alþingi, ríkisstjórn, sveitarstjórnir, verkalýðshreyfinguna, samtök atvinnulífsins og alla þá sem á annað borð vildu hlusta. Mánuðum saman. Þá vorum við búin að benda á óréttlæti gríðarlegra skerðinga á greiðslum frá almannatryggingum og stóra svikna loforðið um að greiðslur úr lífeyrissjóðum okkar ættu að koma sem viðbót við greiðslur úr almenna tryggingakerfinu. Þið eruð bótaþegar. Því breyttu stjórnvöld með lagasetningu 2017 og töldu sig hafa einfaldað kerfið á þann hátt að lífeyrir væri þaðan í frá bætur og það væri stjórnvalda að ákveða upphæð bóta hverju sinni. Viðhorf núverandi stjórnvalda til eldra fólks er með þeim hætti að kynslóðir sem greitt hafa skatta og skyldur í meira en 50 ár og lyft þvi Grettistaki sem uppbygging þess samfélags sem við njótum, ættu að sætta sig við bætur í stað lífeyris sem fólk hélt að það ætti inni úr samfélagslegum sjóðum. Raunar hafa stjórnvöld gengið svo langt að vilja minna á að „það er bara fullt eldra fólki sem hefur það bara gott“. Því hef ég svarað: „En ekki hvað? Á eldra fólk að hafa það skítt?“ Á eldra fólk að hafa það skítt? Í öllum þessum viðræðum hefur okkur verið tekið afskaplega vel og sýndur mikill skilningur, en efndir og úrbætur hafa engar verið. Ekki hjá neinum. Eldra fólk hefur auðvitað enga lagalega stöðu til þess að grípa til einhverra aðgerða til þess að fylgja kröfum sínum eftir og í því skjóli skáka stjórnvöld. Það voru því mikil vonbrigði þegar við leituðum formlega til ASI, BSRB og BHM um stuðning í tengslum við síðustu kjarasamninga, eins og gert hafði verið við kjarasamninga um langt árabil. Verkalýðshreyfingin gerði ekkert með þessa bón okkar og þar með fór fyrir lítið áratuga aðild okkar að fagfélögum og verkalýðsfélögum með tilheyrandi milljarða greiðslum í alls kyns sjóði. Stefnumörkun 35 þúsund félagsmanna LEB Á málþingi um kjör eldra fólks sem LEB og kjaranefndin mun halda 2. október n.k., á Hótel Hilton Nordica, leggjum við spilin á borðið. Allan síðast liðinn vetur og vor höfum við unnið ítarlega stefnumótun í kjaramálum sem samþykkt var á landsfundi LEB. 55 félög eldra fólks með um 35 þúsund félagsmenn hafa sameinast um þessa stefnu sem er skýr. Mikill hluti hugsanlegra samningsaðila okkar um bætt kjör, virðist hins vegar lifa í allt annari veröld en við hin. Hér sé allt í blússandi gangi og allir kátir. Við eldra fólk sem erum að minna á að svo sé ekki, erum auðvitað að skemma partíið. 20 þúsund manns undir eða við lágmark Við verðum hins vegar að benda á að um tuttugu þúsund manns lifa rétt við eða undir lágmarksmörkum og þola engar óvæntar uppákomur. Bíllinn má ekki bila, allar hækkanir á vöruverði og þjónustu bitna hart á þessum hópi, ekkert má fara úrskeiðis. Þessi hópur getur ekkert veitt sér. Það er ekki mikið stuð á þeim bæjum. Kjör og aðstæður þeirra sem verst eru sett, eru hins vegar einu ríkasta samfélagi heims til ævarandi skammar. Þetta er fólk sem hefur litlar sem engar lífeyristekjur, hefur alla tíð haft lítil laun, er að hluta til aðflutt og í miklum meirihluta konur. En eitt auðugasta samfélag heims toppar sig auðveldlega með að láta hundrað okkar elstu bræðra og systra liggja á göngum og geymslum á sjúkrahúsum. Við leggjum til sértækar aðgerðir fyrir þau verst settu: ·Sérstakt skattþrep / Hækkun persónuafsláttar taki fyrst og fremst til lífeyristaka ·Minni eða engar skerðingar hjá þeim sem eru undir viðurkenndu framfærsluviðmiði ·Þau lægstu fái sérstakar greiðslur sem fjari út í hlutfalli við tekjur. Við leggum til almennar aðgerðir sem koma þeim best sem eru með lágar- og miðlungstekjur: ·Hækkun frítekjumarks í 100.000 kr. Frítekjumarkð er 25 þúsund krónur og hefur ekki hækkað síðan 2017. Kæmi þeim best sem eru með lægstan lífeyri. ·Ellilífeyrir verði aldrei lægri en lægsti kauptaxti. Hann er núna 315 þúsund, tæplega 90 þúsund undir lágmarkstaxta. ·Árlegar hækkanir lífeyris og frítekjumarka fylgi launavísitölu. Við viljum endurskoða útreikning vegna frestunar á töku ellilífeyris, - að reikna hækkun vegna frestunar áður en lífeyrir er skertur. Við viljum að sama regla gildi við meðferð leigutekna við ákvörðun lífeyris og gert er við álagningu fjármagnstekjuskatts. Þá viljum við að 300.000 kr. frítekjumark fjármagnstekna gildi einnig gagnvart lífeyri frá almannatryggingum og að lífeyristakar njóti hækkana frá lífeyrissjóðum sem hækkun atvinnutekna. Sjáumst á málþingi um kjör eldra fólks mánduaginn 2. Október á Hótel Nordica Hilton Höfundur er formaður Landssambands eldri borgara.
Skoðun Yfirlýsing frá Kára Stefánssyni um hrakfarir hans í samskiptum við íhaldssaman blaðamann Kári Stefánsson skrifar
Skoðun Ert þú drusla? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir,Elísa Rún Svansdóttir,Lilja Íris Long Birnudóttir,Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Margrét Baldursdóttir,Silja Höllu Egilsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginleg yfirlýsing 28 ríkja um málefni Palestínu, hvers virði er hún? Einar Ólafsson skrifar
Skoðun Öryggi betur tryggt – fangelsismál færð til nútímans Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar