Greint var frá götunum 20. ágúst. Götin lágu lóðrétt sitthvoru megin við svokallaða styrktarlínu. Hvort um sig var 20x30 sentímetrar að stærð.
„Við erum fyrst og fremst að rannsaka orsakir á þessum götum,“ segir Karl Steinar Óskarsson deildarstjóri fiskeldis hjá Matvælastofnun í samtali við Vísi.
Hundrað eða þrjú þúsund laxar
MAST fyrirskipaði að slátrað skyldi öllum rúmlega 83 þúsund fiskum sem voru í kvínni þegar talið er að götin hafi myndast. Í ljós kom að mismunur á fjölda fiska sem fór upphaflega í kvína og fjöldi slátraðra fiska var 3.462 eða 2,6 prósent. Reikna má með um 2-4 prósent skekkjumörkum þar sem fjöldi seiða í sjókví er reiknaður fjöldi á hverjum tímapunkti. Fiskur er talinn við bólusetningu í seiðastöð á landi og síðan eru dregin frá afföll sem verða eftir bólusetningu í landeldisstöð og afföll sem verða eftir útsetningu í sjókvíar, að því er fram kemur á vef MAST.
„Það er alltaf alvarlegt þegar það strýkur fiskur en það er ekki að sjá á tölunum að þetta sé mikið magn, fjöldinn er allavega ekki í tugum þúsunda eins og einhverjir hafa sagt,“ segir Karl Steinar. „Við getum ekki fullyrt hvort það séu hundrað laxar sem sluppu eða 3.462, þetta er bara innan þessara skekkjumarka.“
MAST hafi bent á að endurskoða þurfi aðferðarfræði við talningu til að forðast slík skekkjumörk.
Fiskistofa heldur utan um upplýsingar um þá eldislaxa sem hugsanlega hafa veiðst í ám á Vestfjörðum. Grunur er uppi um að sex eldislaxar hafi veiðst í net í Ósá í Patreksfirði í vikunni. Sömuleiðis hefur verið tilkynnt um fimm hugsanlega eldislaxa sem veiddust í Mjólká í Arnarfirði. Erfðagreining fer fram í kjölfarið. Guðni Magnús Eiríksson, sviðsstjóri á lax- og silungsveiðisviði hjá Fiskistofu, telur að skýrari mynd verði komin á málið eftir helgi.
Engin önnur göt fundist
Guðni segir að stofnunin viti að eldisfiskar hafi að undanförnu borist í ár. Myndir af fiski sem líkist eldisfiski hafi sömuleiðis borist stofnuninni. Hafrannsóknarstofnun hefur gefið út leiðbeiningar um greiningu á því hvort veiddur sé náttúrulegur fiskur eða strokufiskur úr eldi. Veiðimenn eru hvattir til að leita til Fiskistofu ef grunur er um að eldislax hafi veiðst.
Karl Steinar hjá Matvælastofnun segir að stofnunin hafi aflað neðansjávareftirlitsskýrslum frá öllum eldissvæðum síðustu vikuna en engin önnur göt hafa fundist. Frá árinu 2015 hafa níu tilvik komið upp þar sem göt fundust á kvíum.
Stærsta slysasleppingin átti sér stað hjá laxeldisfyrirtækinu Arnarlaxi í Arnarfirði í október á síðasta ári þegar ljóst varð að fyrirtækið gat ekki gert grein fyrir afdrifum rúmlega 81 þúsund laxa hið minnsta. Matvælastofnun lagði í kjölfarið 120 milljóna króna sekt á fyrirtækið vegna brots á skyldu um að tilkynna um strok á fiski og beita sér fyrir veiðum á strokfiski.
„Það er hellings vinna í gangi. Þegar málið liggur ljóst fyrir komum við með frekar upplýsingar,“ segir Karl Steinar. Algengast sé að göt myndist af völdum báta eða óveðurs en það sé ólíklegt í þessu tilfelli.
„Það getur ýmislegt gerst við slátrun en það eru strangir verkferlar í kringum það. Við erum að stíga fyrstu skrefin í svona rannsókn núna og skoðum allt, tökum viðtöl við starfsfólk og fleira.“
