Það vakti mikla athygli í september á síðasta ári þegar Vísir greindi frá því að Margréti, ritstjóra vefsins Frettin.is, var vísað úr flugvél Icelandair í lögreglufylgd.
Var hún á leið frá Íslandi til Moskvu í Rússlandi með millilendingu í München í Þýskalandi. Höfðu hún og Erna Ýr Öldudóttir þegið boðsferð rússneskra stjórnvalda til að fjalla af eigin raun um ástandið á herteknu svæðunum í Úkraínu.
Í samtali við Vísi á sínum sagði Margrét að brottvísunina úr flugvélinni hafi mátt rekja til ósættis um það hvernig flugþjónarnir vildu höndla með handfarangur hennar auk þess sem þeir skipuðu henni að setja upp grímu.
Nokkru síðar var greint frá því að Margrét hafi reynt að sækja staðlaðar bætur til Icelandair vegna málsins, án árangurs, en Icelandair hafnaði því að greiða henni þær bætur. Skömmu síðar sendi hún Icelandair bótakröfu upp á 29 milljónir króna, eins og fjallað var um á Vísi.
Töldu Margréti ógna flugöryggi
Margrét virðist líka hafa skotið höfnun Icelandair um greiðslu staðlaðra skaðabóta til Samgöngustofu, sem kvað upp úrskurð sinn í málinu í dag. Þar hafnar Samgöngustofa kröfu Margrétar. Tekist var á um hvort að Icelandair bæri að greiða Margréti staðlaðar bætur fyrir að hafa neitað henni um far.
Margrét er ekki nefnd á nafn í úrskurðinum en augljóst er við lestur hans að um mál Margrétar er að ræða. Í úrskurðinum eru málavextir Margrétar raktir, sem og afstaða Icelandair og útskýringar á því af hverju henni var vísað frá borði.
„Við byrðingu vélarinnar var ástand og hegðun kvartanda með þeim hætti að ógnað gæti flugöryggi en viðkomandi brást þar ókvæða við hvers konar ábendingum starfsmanna í landgangi auk þess að neita í kjölfarið að fara að fyrirmælum áhafnar t.d. varðandi grímunotkun um borð sem þá var lögboðin samkvæmt þýskum sóttvarnarlögum,“ segir í svari Icelandair til Samgöngustofu vegna kvörtunar Margrétar samkvæmt úrskurði Samgöngustofu.

Þannig hafi háttsemi hennar verið þannig að flugverjar hafi séð sig tilneydda til að neita Margréti um far með vélinni. Ákveðið hafi verið, í samráði við Margréti, að kalla lögreglu til, sem fylgdi frá borði. Vélin hélt svo sína leið til Þýskalands, án Margrétar.
Tóm þvæla, sagði Margrét
Lesa má í úrskurði Samgöngustofa að Margrét gaf ekki mikið fyrir þetta svar Icelandair.
„Ég hafna þessari athugasemd sem mér finnst vera tóm þvæla. Þarna sleppir flugfélagið heilum bút úr atvikinu og meginmálinu hvers vegna ágreiningurinn byrjaði, en það var útaf handfarangurstösku með dýrum og viðkvæmum búnaði sem á ekki heima í stóra farangursrýminu og er innifalið í miðanum og er gert ráð fyrir henni fyrir ofan sætin ég var hlunnfærð um þessa þjónustu og því borið við að ekki væri pláss fyrir töskuna í vélinni sem svo reyndist vera ósannindi, þar að auki var keypt aukataska upp á 23 kg. sem ég nýtti mér ekki. Handfarangurstaskan uppfyllir öll skilyrði handfarangurs og hefur það verið mælt, taskan mín er 10 cm minni er leyfilegt er hjá flugfélaginu,“ segir í svari Margrétar.
Flugfélagið hafi brotið alvarlega á réttindum hennar og ferðafrelsi. Þá hafi félagið viðhaft opinberar ærumeiðingar í garð Margrétar, gert allt til að torvelda henni ferðalagið og stuðlað að hverjum ágreiningnum á fætur öðrum, líkt og hún orðaði það.
Flugstjórinn sendi skriflega staðfestingu
Samgöngustofa óskaði jafn framt eftir því við Icelandair að það myndi leggja fram skriflega staðfestingu flugstjóra umræddrar flugvélar um að hann hafi tekið ákvörðun um að neita Margréti um far á grundvelli öryggissjónarmiða.
Það svar barst.
„Var ákvörðunin um að neita viðkomandi um far tekin í samráði við áhöfn og starfsmenn félagsins í flugstöðinni. Var framkoma og háttsemi viðkomandi við byrðingu og eftir að um borð var komið þess eðlis að undirritaður og aðilar í áhöfn töldu ógn stafa af flugöryggi,“ segir í yfirlýsingu flugstjórans.
Engin upptaka á öryggismyndavélanum
Margrét taldi hins vegar að þetta svar segði hins vegar aðeins hálfa söguna. Krafðist hún þess að Icelandair myndi leggja fram upptökur úr öryggismyndavélum við útgang og flugstjórnarklefann, enda myndu þær renna stoðum undur málflutning hennar.
Samgöngustofa spurði Icelandair því næst út í þessar öryggismyndavélar og hvort að slíkar upptökur væru til. Icelandair svaraði því til að engin upptaka væri á þessum myndavélum, aðeins straumur sem flugstjórar og flugmenn gætu fylgst með vegna öryggissjónarmiða.
Ekkert fram komið sem dragi fullyrðingu flugstjórans í efa
Í niðurstöðu Samgöngustofu er vísað í reglugerðina sem umrædd kvörtum Margrétar byggði á þá. Þar segir að hugtakið „neitun á fari“ sé skýrt á þá leið að farþega sé meinað að ganga um borð þótt hann hafi gefið sig fram, nema réttmætar ástæður séu til þess, til að mynda öryggis- eða heilbrigðisástæður.
Er einnig vísað til þess að samkvæmt lögum um loftferðir fari flugstjóri með æðsta vald í loftfari. Honum sé heimilt að vísa farþegum úr loftfarinu sé ástæða til þess. Er jafn framt vísað í skriflega staðfestingu umrædds flugstjóra um að hann hafi talið framkomu og háttsemi Margrétar ógna flugöryggi flugvélarinnar. Því hafi verið nauðsynlegt að meina henni um far.
Samgöngustofa telur að ekkert hafi komið fram í málinu sem dragi þessa fullyrðingu flugstjórans í málinu. Ekki sé því tilefni að draga ákvörðun flugstjórans um að neita Margréti um far í efa. Var kröfu Margrétar því hafnað.
Vakin er þó athygli á því í úrskurði Samgöngustofu að eftir að úrskurðurinn liggi fyrir geti aðilar lagt ágreining sinn fyrir dómstóla á venjulegan máta.