Hagsmunir heildarinnar - Þriðji kafli: Skálmöld Hannes Örn Blandon skrifar 17. maí 2025 13:01 Í Völuspá segir á einum stað: Bræður munu berjast og að bönum verðast, [...] (vers 44) Ég uggi orðið mjög um framtíð barna minna og reyndar allra barna í þessum heimi. Það eru víða kolsvartar blikur á lofti og um næstum allan heim berast menn á banaspjót. Enginn veit fyrir víst hvenær maðurinn birtist fyrst á fold, en eitt er ljóst að hann lærði fljótt að drepa sér til matar og síðar fóru ættbálkar að ráða hver á annan í baráttu um svæði og gæði og stendur sú barátta enn. Hefur maðurinn síðan þroskast eitthvað eða erum við andlega enn á steinaldarstigi? Fyrir um það bil sexþúsund árum kom fram á sjónarsviðið þjóð við ósa Efrat og Tígris eru kölluðust Súmerar. Þeir tóku aldeilis til höndinni. Byggðu borgir en ein af þeim hét Úr (meira um hana í næsta pistli). Þeir byggðu skóla, sjúkrahús, hallir og heimili. Þeir lögðu stund á læknisfræði, lögfræði og landbúnað. Þeir veltu vöngum yfir gæðum lands, vökvuðu akra og engi og tömdu sér húsdýr. Þeir hugðu að gangi himintungla og fetuðu guðavegi og ákölluðu guði er þessa þjóð hafði skapað (meira um þá síðar). Friðsamir voru þeir og fengu lengi vel að una í friði frá sínum herskáu grönnum, Assýringum og Babýlóníumönnum sem þurftu síðar nauðsynlega að leggja undir sig grannþjóðir og hneppa í ánauð og gerast stórveldi. Af þeirra völdum og annarra hurfu Súmerarar af sjónarsviðinu. Á hverri öld hafa heimsveldi risið til lengri eða skemmri tíma og hnigið og ekki þarf upp að telja. Diktatorar og týrannar taka völd á hverju árhundruði og stundum margir í senn. Þessa stundina er þeir nánast um allan heim og þar sem þeir ríkja má ekki hafa skoðanir hvað hafa uppi gagnrýni. Dæmi: Í Kína situr einn og hugar að landvinningum. Hann gerir kröfur til Kínahafs. Annar trónir í Tyrklandi og verða Kúrdar að þjóna og þeyja, sitja og standa eins og hann vill. Rússlandi stjórnar nú nýr Stalín og í skjóli hans öskrar Kremlarbjörn í vestur og berar tennur og mundar klær. Hann á sér leynda vini í Evrópu svo sem Ungverja og Slóvaka sem langar að því er virðist að ganga erinda Kremlarbjössa. Ísrael er undir stjórn heittrúðaðra leiddir af manni, sem hagar sér eins og fasisti, eða hvað annað á að kalla þjóðarmorðingja? Í Bandaríkjunum er stórfurðu- og hættulegur forseti sem gefur frat í mannréttindi og lýðræði í landinu sem jafnrétti og trúfrelsi var sett í sjórnarskrá. Yfir hana telur hann sig hafinn sem og lög og rétt. Allir þessir aðilar gefa dauðann og djöfulinn í frelsi, jafnrétti og bræðalag en það sem verra er að mannslíf eru einskis virði í þeirra hugum. Þá vilja þeir sýnast trúaðir sumir því þeir sjást stöku sinnum í kirkjum, moskum og sýnagógum. Leiðtogi ísraelsmanna hefur það á stefnuskrá að bola öllum palestínumönnum burt úr Ísrael þvert á alþjóðleg lög. Þetta hafa landar hans raunar haft að leiðarljósi allar götur síðan ríki gyðinga var stofnað árið 1948. Týranninn í Kreml fetar dyggilega í slóð forvera sinna og beinir spjótum sínum Evrópu í sama mund og hann murkar lífið úr frændum sínum í Úkraínu og ef verðandi diktator Bandaríkjanna kemur ekki til hjálpar ef og þegar styrjöld brýst út verða ráðamenn vesturlanda að herða vopnaframleiðslu sem ákafast. Og ef diktatorinn áðurnefndur ákveður að sölsa undir sig Grænland hvort mun þá Nató bregðast við? Í framhjáhlaupi er stutt yfir sundið til Íslands og Jörgen heitinn hundadagakóngur þurfti ekki nema 150 manns til þess til þess að leggja undir sig land og þjóð. Og ég spyr enn: Erum við þá enn á andlegu steinaldarstigi, herskáir hirðingjar og safnarar ef ekki víkingar? Hver er þroskinn, þróunin, hin andlega vakning? Sagan endurtekur sig í sífellu og mannkyn hefur ekkert lært í Völuspá segir: [...] skeggöld, skálmöld, skildir eru klofnir, vindöld, vargöld, áður veröld steypist, mun engi maður öðrum þyrma. Völuspá ku vera ort a.m.k. fyrir landnám íslands. Höfundur er Praep.hon.emeritus Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið Gunnar Ármannsson, Skoðun Skoðun Skoðun Tómstundamenntun sem meðferðarúrræði Brynja Dögg Árnadóttir skrifar Skoðun Partíið er búið – allir þurfa að fóta sig í breyttum heimi Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun „Stuttflutt“ Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar Skoðun Íslenska til sýnis – Icelandic for display Matthías Aron Ólafsson skrifar Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar Skoðun Hvernig er þetta með erfðafjárskattinn? Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Hafnarfjörður í blóma: Sókn og stöðugleiki Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Hugmynd um að loka glufu - tilgangurinn helgar sennilega meðalið skrifar Skoðun Börnin okkar þurfa meira en dýrt parket og snaga úr epal Jóhann Ingi Óskarsson skrifar Skoðun Vegið að eigin veski Steinþór Ólafur Guðrúnarson skrifar Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar Skoðun Hættuleg hegðun Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Þú eykur ekki tekjurnar þínar með því að taka lán Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Sjálfboðaliðar - Til hamingju með daginn! Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson skrifar Skoðun Meira fjármagn til Rússlands en Úkraínu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum – eða hvað? Agnar Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Falleg herferð - Tómur kross Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Velferðarkerfi eða velferð kerfisins? Jódís Helga Káradóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórnin bregst fólkinu í landinu Helgi Héðinsson skrifar Skoðun Gera framtíðarnefnd varanlega! Damien Degeorges skrifar Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað þarftu að vera mikils virði til að fá skattaafslátt? Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lögmaður á villigötum Magnús M. Norðdahl skrifar Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar Sjá meira
Í Völuspá segir á einum stað: Bræður munu berjast og að bönum verðast, [...] (vers 44) Ég uggi orðið mjög um framtíð barna minna og reyndar allra barna í þessum heimi. Það eru víða kolsvartar blikur á lofti og um næstum allan heim berast menn á banaspjót. Enginn veit fyrir víst hvenær maðurinn birtist fyrst á fold, en eitt er ljóst að hann lærði fljótt að drepa sér til matar og síðar fóru ættbálkar að ráða hver á annan í baráttu um svæði og gæði og stendur sú barátta enn. Hefur maðurinn síðan þroskast eitthvað eða erum við andlega enn á steinaldarstigi? Fyrir um það bil sexþúsund árum kom fram á sjónarsviðið þjóð við ósa Efrat og Tígris eru kölluðust Súmerar. Þeir tóku aldeilis til höndinni. Byggðu borgir en ein af þeim hét Úr (meira um hana í næsta pistli). Þeir byggðu skóla, sjúkrahús, hallir og heimili. Þeir lögðu stund á læknisfræði, lögfræði og landbúnað. Þeir veltu vöngum yfir gæðum lands, vökvuðu akra og engi og tömdu sér húsdýr. Þeir hugðu að gangi himintungla og fetuðu guðavegi og ákölluðu guði er þessa þjóð hafði skapað (meira um þá síðar). Friðsamir voru þeir og fengu lengi vel að una í friði frá sínum herskáu grönnum, Assýringum og Babýlóníumönnum sem þurftu síðar nauðsynlega að leggja undir sig grannþjóðir og hneppa í ánauð og gerast stórveldi. Af þeirra völdum og annarra hurfu Súmerarar af sjónarsviðinu. Á hverri öld hafa heimsveldi risið til lengri eða skemmri tíma og hnigið og ekki þarf upp að telja. Diktatorar og týrannar taka völd á hverju árhundruði og stundum margir í senn. Þessa stundina er þeir nánast um allan heim og þar sem þeir ríkja má ekki hafa skoðanir hvað hafa uppi gagnrýni. Dæmi: Í Kína situr einn og hugar að landvinningum. Hann gerir kröfur til Kínahafs. Annar trónir í Tyrklandi og verða Kúrdar að þjóna og þeyja, sitja og standa eins og hann vill. Rússlandi stjórnar nú nýr Stalín og í skjóli hans öskrar Kremlarbjörn í vestur og berar tennur og mundar klær. Hann á sér leynda vini í Evrópu svo sem Ungverja og Slóvaka sem langar að því er virðist að ganga erinda Kremlarbjössa. Ísrael er undir stjórn heittrúðaðra leiddir af manni, sem hagar sér eins og fasisti, eða hvað annað á að kalla þjóðarmorðingja? Í Bandaríkjunum er stórfurðu- og hættulegur forseti sem gefur frat í mannréttindi og lýðræði í landinu sem jafnrétti og trúfrelsi var sett í sjórnarskrá. Yfir hana telur hann sig hafinn sem og lög og rétt. Allir þessir aðilar gefa dauðann og djöfulinn í frelsi, jafnrétti og bræðalag en það sem verra er að mannslíf eru einskis virði í þeirra hugum. Þá vilja þeir sýnast trúaðir sumir því þeir sjást stöku sinnum í kirkjum, moskum og sýnagógum. Leiðtogi ísraelsmanna hefur það á stefnuskrá að bola öllum palestínumönnum burt úr Ísrael þvert á alþjóðleg lög. Þetta hafa landar hans raunar haft að leiðarljósi allar götur síðan ríki gyðinga var stofnað árið 1948. Týranninn í Kreml fetar dyggilega í slóð forvera sinna og beinir spjótum sínum Evrópu í sama mund og hann murkar lífið úr frændum sínum í Úkraínu og ef verðandi diktator Bandaríkjanna kemur ekki til hjálpar ef og þegar styrjöld brýst út verða ráðamenn vesturlanda að herða vopnaframleiðslu sem ákafast. Og ef diktatorinn áðurnefndur ákveður að sölsa undir sig Grænland hvort mun þá Nató bregðast við? Í framhjáhlaupi er stutt yfir sundið til Íslands og Jörgen heitinn hundadagakóngur þurfti ekki nema 150 manns til þess til þess að leggja undir sig land og þjóð. Og ég spyr enn: Erum við þá enn á andlegu steinaldarstigi, herskáir hirðingjar og safnarar ef ekki víkingar? Hver er þroskinn, þróunin, hin andlega vakning? Sagan endurtekur sig í sífellu og mannkyn hefur ekkert lært í Völuspá segir: [...] skeggöld, skálmöld, skildir eru klofnir, vindöld, vargöld, áður veröld steypist, mun engi maður öðrum þyrma. Völuspá ku vera ort a.m.k. fyrir landnám íslands. Höfundur er Praep.hon.emeritus
Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun
Skoðun Landssamband smábátaeigenda 40 ára – hverju hefur baráttan skilað? Kjartan Páll Sveinsson,Örn Pálsson skrifar
Skoðun Frá séreignarstefnu til fjárfestingarmarkaðar: hvað fór úrskeiðis? Yngvi Ómar Sigrúnarson skrifar
Skoðun Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Skekkjan á fjölmiðlamarkaði: Ríkisrisinn og raunveruleikinn Herdís Dröfn Fjeldsted skrifar
Skoðun Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson skrifar
Skoðun Könnun sýnir að almenningur er fylgjandi stjórnvaldsaðgerðum gegn ofþyngd og offitu barna Sigrún Elva Einarsdóttir skrifar
Skoðun „Það er kalt á toppnum“ – félagsleg einangrun og afreksíþróttafólk Líney Úlfarsdóttir,Svavar Knútur skrifar
Skoðun Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik skrifar
Skoðun Réttur brotinn á fötluðu fólki með fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Hvers vegna er RÚV eitt um að sýna í verki andstöðu okkar gegn þjóðarmorðinu á Gaza? Björn B. Björnsson skrifar
Opið bréf til Kristrúnar Frostadóttur, forsætisráðherra Íslands Daði Rafnsson,Haukur Magnússon,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift Skoðun
Á milli heima: blætisvæðing erlendra kvenna, klámdrifin viðhorf og stafrænt ofbeldi á Íslandi Mahdya Malik Skoðun
Hverjir hagnast á húsnæðisvandanum? – Ungt fólk er blekkt og tíminn að renna út Arnar Helgi Lárusson Skoðun