Brexit án samnings: Fyrirhugaðar viðbragðsreglugerðir á sviði flugréttar Diljá Helgadóttir skrifar 14. desember 2020 13:00 Um áramót lýkur aðlögunartímabili vegna útgöngu Bretlands úr Evrópusambandinu (ESB). Þó ber að hafa í huga að á aðlögunartímabilinu er Bretland áfram bundið af regluverki ESB, þ.m.t. alþjóðasamningum. Þetta þýðir að enn hefur engin breyting orðið á sambandi Íslands og Bretlands þar sem samningar Íslands við ESB gilda áfram um Bretland en þar skiptir samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið (EES) mestu máli. EES-samningurinn mun því ekki gilda lengur um Bretland frá og með 1. janúar 2021. Þetta mun m.a. hafa áhrif á þá sem stunda viðskipti við Bretland í hinum ýmsu geirum. Í grein þessari mun ég víkja að sérstökum viðbragðsreglugerðum sem framkvæmdastjórn ESB hefur gefið út til þess að tryggja flugréttindi flugfélaga á flugleiðum milli Bretlands og ESB. Hinn 10. desember sl. sendi framkvæmdastjórn ESB frá sér tilkynningu, ásamt drögum að viðbragðsreglugerðum til að tryggja grunntengingu lofts milli Bretlands og ESB og viðurkenningar á leyfum og skráningum í Bretlandi ef enginn fríverslunarsamningur næst (tilkynningin er aðgengileg hér). Um er að ræða tvær reglugerðir til að draga úr nokkrum af þeim verulegu truflunum sem eiga sér stað 1. janúar 2021 ef samningur við Bretland er ekki fyrir hendi fyrir þann tíma. Í fyrsta lagi, samkvæmt fyrirhugaðri reglugerð um loftengingu, sem mun taka gildi þann 1. janúar 2021, munu bresk flugfélög halda áfram að njóta flugréttinda og flugrekstrarréttinda á flugleiðum milli Bretlands og ESB. Umrædd reglugerð mun gilda í sex mánuði að því tilskildu að Bretland sjái til þess að flugfélög innan ESB sem fljúga til Bretlands njóti sömu réttinda. Þessi ráðstöfun felur í sér kærkomin léttir fyrir flugfélög en hún mun gera flugrekendum frá Bretlandi kleift að fljúga yfir yfirráðasvæði ESB án lendingar og stoppa á yfirráðasvæði ESB. Fyrirhuguð reglugerð nær einnig til samvinnufyrirkomulags fyrir markaðssetningu með samnýtingu og lokun á rýmissamningum þar sem flugrekendur í Bretlandi geta starfað sem markaðsfyrirtæki fyrir þjónustu sem er leyfð samkvæmt fyrirhugaðri reglugerð sem framkvæmd er af rekstraraðila ESB eða öfugt. Þessar ráðstafanir eru einnig leyfðar ef breska flugfélagið er í samstarfi við flutningsaðila þriðja lands sem samkvæmt lögum sambandsins eða, eftir því sem við á, samkvæmt lögum viðkomandi aðildarríkis eða aðildarríkja, nýtur nauðsynlegra umferðar- / leiðréttinda eins og sem og rétt flutningsaðila þess til að nýta sér þessi réttindi með umræddu fyrirkomulagi. Í sambandi við flugvélaleigu er lagt til skilyrði fyrir flugrekendur í Bretlandi sem ættu að ganga fyrir bæði blaut og þurrleigu (e. wet and dry lease capacity) til að reka þá þjónustu sem leyfð er samkvæmt reglugerðinni í ESB. Blautleiga felur í sér að sá sem á flugvélina muni útvega flugvél auk áhafnar, viðhalds og tryggingar til leigutaka – einnig vísað til sem ACMI. Á hinn bóginn er þurrleiga þar sem eigandinn útvegar leigutakanum einungis flugvél. Engin varsla flugvélarinnar á sér stað samkvæmt skilmálum blautleigu, sem felur í sér undantekningu frá venjulegum leigusamningi. Í þessu sambandi nær reglugerðin ekki til neinna viðbragðsaðgerða varðandi getu flugrekenda í Bretlandi varðandi blaut eða þurrleigu til rekstraraðila ESB, þar sem gefið er í skyn að staðlaðar reglur þriðja lands eigi við um slíka leigu. Ennfremur er þetta fyrirkomulag háð því að Bretland veiti flugfélögum með leyfi innan ESB jafngild réttindi og er háð ákveðnum skilyrðum sem tryggja sanngjarna samkeppni. Í öðru lagi, hefur framkvæmdastjórnin samþykkt drög að reglugerð um ákveðna þætti í flugöryggi. Fyrirhuguð reglugerð sem að mun taka gildi 1. janúar 2021 tryggir að flugvörur eða hönnun, sem voru vottuð af Flugöryggisstofnun Evrópusambandsins (EASA) eða hönnunarstofnun sem vottuð var af EASA fyrir lok aðlögunartímabilsins, geti haldið áfram að verið notað í flugvélum ESB án truflana. Þetta ætti að koma í veg fyrir að flugvélar innan ESB sem nota slíkar vörur eða hönnun verði kyrrsettar. Aðgerðin mun aðeins eiga við loftför sem skráð eru í ESB og skírteinin verða háð viðeigandi reglum gildandi reglugerða sem gilda um EASA. Höfundur er lögfræðingur á alþjóðlegu lögmannsstofunni Van Bael & Bellis í Brussel. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Evrópusambandið Fréttir af flugi Brexit Bretland Diljá Helgadóttir Mest lesið Áróðursstríð Ingu Eydís Hörn Hermannsdóttir Skoðun HA ég Hr. ráðherra? Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun Trump og forsetatilskipanir Helga Dögg Sverrisdóttir Skoðun Janúarblús vinstristjórnarinnar Jens Garðar Helgason Skoðun Hlutverk í fjölskyldum Matthildur Bjarnadóttir Skoðun Ómæld áhrif kjaradeilu kennara Anton Orri Dagsson Skoðun Starfa stjórnmálamenn ekki í þágu almennings?: Um „blaðamannablaður“ og „óvandaða falsfréttamiðla“ Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun Skipbrot meðaltalsstöðugleikaleiðarinnar Aðalgeir Ásvaldsson Skoðun Fyrir hvern vinnur þú? Sigurður Freyr Sigurðarson Skoðun Skoðun Skoðun Starfa stjórnmálamenn ekki í þágu almennings?: Um „blaðamannablaður“ og „óvandaða falsfréttamiðla“ Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun HA ég Hr. ráðherra? Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Trump og forsetatilskipanir Helga Dögg Sverrisdóttir skrifar Skoðun Spörum með breyttri verðstefnu í lyfjamálum Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Ómæld áhrif kjaradeilu kennara Anton Orri Dagsson skrifar Skoðun Hlutverk í fjölskyldum Matthildur Bjarnadóttir skrifar Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen skrifar Skoðun Janúarblús vinstristjórnarinnar Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Skipbrot meðaltalsstöðugleikaleiðarinnar Aðalgeir Ásvaldsson skrifar Skoðun Áróðursstríð Ingu Eydís Hörn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Fyrir hvern vinnur þú? Sigurður Freyr Sigurðarson skrifar Skoðun Kostaboð Eydís Hörn Hermannsdóttir skrifar Skoðun Um kjaradeilu sveitarfélaga og kennara Inga Sigrún Atladóttir skrifar Skoðun Næring íþróttafólks: Þegar orkuna og kolvetnin skortir Birna Varðardóttir skrifar Skoðun Hvað næst RÚV? Hilmar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Lífeyrissjóðir í sæng með kvótakóngum Björn Ólafsson skrifar Skoðun Glannalegt tal um gjaldþrot Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Bókvitið verður í askana látið! Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Læknis- og sjúkraþjálfunarfræði fyrir alla Eiríkur Kúld Viktorsson skrifar Skoðun Hvernig er hægt að semja við samninganefnd sem hefur engan skilning á starfi stéttarinnar sem hún er að semja við? Ragnheiður Stephensen skrifar Skoðun Birtingarmynd fortíðar í nútímanum Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Mun seðlabankastjóri standa við orð sín Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Þegar réttarkerfið bregst – hvað kostar það börnin? Anna María Ingveldur Larsen skrifar Skoðun 97 ár í sjálfboðaliðastarfi Borghildur Fjóla Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Borgið til baka! Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Dropinn holar steinhjörtun. Um sterkar konur og mannabrag Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Spörum með betri opinberum innkaupum Guðmundur R. Sigtryggsson skrifar Skoðun Hvers vegna Evrópusinni? Einar Helgason skrifar Skoðun Það gera allir mistök Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Loftslagsaðgerðir sem skaða náttúruna Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Um áramót lýkur aðlögunartímabili vegna útgöngu Bretlands úr Evrópusambandinu (ESB). Þó ber að hafa í huga að á aðlögunartímabilinu er Bretland áfram bundið af regluverki ESB, þ.m.t. alþjóðasamningum. Þetta þýðir að enn hefur engin breyting orðið á sambandi Íslands og Bretlands þar sem samningar Íslands við ESB gilda áfram um Bretland en þar skiptir samningurinn um Evrópska efnahagssvæðið (EES) mestu máli. EES-samningurinn mun því ekki gilda lengur um Bretland frá og með 1. janúar 2021. Þetta mun m.a. hafa áhrif á þá sem stunda viðskipti við Bretland í hinum ýmsu geirum. Í grein þessari mun ég víkja að sérstökum viðbragðsreglugerðum sem framkvæmdastjórn ESB hefur gefið út til þess að tryggja flugréttindi flugfélaga á flugleiðum milli Bretlands og ESB. Hinn 10. desember sl. sendi framkvæmdastjórn ESB frá sér tilkynningu, ásamt drögum að viðbragðsreglugerðum til að tryggja grunntengingu lofts milli Bretlands og ESB og viðurkenningar á leyfum og skráningum í Bretlandi ef enginn fríverslunarsamningur næst (tilkynningin er aðgengileg hér). Um er að ræða tvær reglugerðir til að draga úr nokkrum af þeim verulegu truflunum sem eiga sér stað 1. janúar 2021 ef samningur við Bretland er ekki fyrir hendi fyrir þann tíma. Í fyrsta lagi, samkvæmt fyrirhugaðri reglugerð um loftengingu, sem mun taka gildi þann 1. janúar 2021, munu bresk flugfélög halda áfram að njóta flugréttinda og flugrekstrarréttinda á flugleiðum milli Bretlands og ESB. Umrædd reglugerð mun gilda í sex mánuði að því tilskildu að Bretland sjái til þess að flugfélög innan ESB sem fljúga til Bretlands njóti sömu réttinda. Þessi ráðstöfun felur í sér kærkomin léttir fyrir flugfélög en hún mun gera flugrekendum frá Bretlandi kleift að fljúga yfir yfirráðasvæði ESB án lendingar og stoppa á yfirráðasvæði ESB. Fyrirhuguð reglugerð nær einnig til samvinnufyrirkomulags fyrir markaðssetningu með samnýtingu og lokun á rýmissamningum þar sem flugrekendur í Bretlandi geta starfað sem markaðsfyrirtæki fyrir þjónustu sem er leyfð samkvæmt fyrirhugaðri reglugerð sem framkvæmd er af rekstraraðila ESB eða öfugt. Þessar ráðstafanir eru einnig leyfðar ef breska flugfélagið er í samstarfi við flutningsaðila þriðja lands sem samkvæmt lögum sambandsins eða, eftir því sem við á, samkvæmt lögum viðkomandi aðildarríkis eða aðildarríkja, nýtur nauðsynlegra umferðar- / leiðréttinda eins og sem og rétt flutningsaðila þess til að nýta sér þessi réttindi með umræddu fyrirkomulagi. Í sambandi við flugvélaleigu er lagt til skilyrði fyrir flugrekendur í Bretlandi sem ættu að ganga fyrir bæði blaut og þurrleigu (e. wet and dry lease capacity) til að reka þá þjónustu sem leyfð er samkvæmt reglugerðinni í ESB. Blautleiga felur í sér að sá sem á flugvélina muni útvega flugvél auk áhafnar, viðhalds og tryggingar til leigutaka – einnig vísað til sem ACMI. Á hinn bóginn er þurrleiga þar sem eigandinn útvegar leigutakanum einungis flugvél. Engin varsla flugvélarinnar á sér stað samkvæmt skilmálum blautleigu, sem felur í sér undantekningu frá venjulegum leigusamningi. Í þessu sambandi nær reglugerðin ekki til neinna viðbragðsaðgerða varðandi getu flugrekenda í Bretlandi varðandi blaut eða þurrleigu til rekstraraðila ESB, þar sem gefið er í skyn að staðlaðar reglur þriðja lands eigi við um slíka leigu. Ennfremur er þetta fyrirkomulag háð því að Bretland veiti flugfélögum með leyfi innan ESB jafngild réttindi og er háð ákveðnum skilyrðum sem tryggja sanngjarna samkeppni. Í öðru lagi, hefur framkvæmdastjórnin samþykkt drög að reglugerð um ákveðna þætti í flugöryggi. Fyrirhuguð reglugerð sem að mun taka gildi 1. janúar 2021 tryggir að flugvörur eða hönnun, sem voru vottuð af Flugöryggisstofnun Evrópusambandsins (EASA) eða hönnunarstofnun sem vottuð var af EASA fyrir lok aðlögunartímabilsins, geti haldið áfram að verið notað í flugvélum ESB án truflana. Þetta ætti að koma í veg fyrir að flugvélar innan ESB sem nota slíkar vörur eða hönnun verði kyrrsettar. Aðgerðin mun aðeins eiga við loftför sem skráð eru í ESB og skírteinin verða háð viðeigandi reglum gildandi reglugerða sem gilda um EASA. Höfundur er lögfræðingur á alþjóðlegu lögmannsstofunni Van Bael & Bellis í Brussel.
Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun
Starfa stjórnmálamenn ekki í þágu almennings?: Um „blaðamannablaður“ og „óvandaða falsfréttamiðla“ Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun
Skoðun Starfa stjórnmálamenn ekki í þágu almennings?: Um „blaðamannablaður“ og „óvandaða falsfréttamiðla“ Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar
Skoðun Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen skrifar
Skoðun Hvernig er hægt að semja við samninganefnd sem hefur engan skilning á starfi stéttarinnar sem hún er að semja við? Ragnheiður Stephensen skrifar
Erfitt að treysta þegar upplifunin er að samfélagið forgangsraði ekki börnum Ragnheiður Stephensen Skoðun
Starfa stjórnmálamenn ekki í þágu almennings?: Um „blaðamannablaður“ og „óvandaða falsfréttamiðla“ Sigríður Dögg Auðunsdóttir Skoðun